کیلی، آرتور (۱۸۲۱ـ۱۸۹۵)
کِیْلی، آرتور (۱۸۲۱ـ۱۸۹۵)(Cayley, Arthur)
ریاضی‌دان انگلیسی. جبر ماتریسی[۱] را پدید آورد. این جبر همان مبحثی است که ورنر هایزنبرگ[۲] برای تبیین مکانیک کوانتومی[۳] از آن استفاده کرد. کیلی با طرح مفهوم مطلق[۴]، هندسۀ n بعدی را پیش برد. همچنین، نظریۀ ناورداهای جبری[۵] را صورت‌بندی کرد. کیلی در ریچموند[۶]، واقع در ساری[۷]، زاده شد و قبل از این‌که وکیل دادگستری شود، در کیمبریج ریاضیات خواند. در ۱۸۶۳، استاد ریاضیات محض[۸] در کیمبریج شد. حدود ۹۰۰ یادداشت و مقالۀ ریاضی نوشت که موضوعات آن‌ها تقریباً همۀ زمینه‌های ریاضیات محض و نیز، دینامیک نظری[۹] و اخترشناسی[۱۰] را دربرمی‌گرفت. حدود ۳۰۰ مقاله از او طی چهارده‌سالی انتشار یافت که وکیل دادگستری بود. در قسمتی از این دوره، با حقوق‌دان دیگری با نام جیمز جوزف سیلوستر[۱۱] همکاری می‌کرد. آن‌ها نظریۀ جبری ناورداها را در ۱۸۴۳ بنیاد نهادند. کیلی بسیاری از قضایای هندسۀ جبری[۱۲] را، که قبلاً فقط اشاره‌ای به آن‌ها شده بود، روشن ساخت و از نخستین کسانی بود که دریافت مقولات بسیاری در ریاضیات از نظریۀ گروه‌ها[۱۳] مشتق می‌شود.