فوریه، ژوزف (۱۷۶۸ـ۱۸۳۰)

فوریِه، ژوزِف (۱۷۶۸ـ۱۸۳۰)(Fourier, Joseph)

متخصص فرانسویِ ریاضیات کاربردی. حین صورت‌بندی نظریۀ جریان گرما در ۱۸۰۷، این فکر را مطرح کرد که با شرایط خاصی، هر تابع ریاضی را می‌توان به‌صورت سری مثلثاتی نمایش داد. این اصل مبنای آنالیز فوریه است که امروزه در زمینه‌های متعدد فیزیک به‌کار می‌رود. ایدۀ او، هرچند بلافاصله پذیرفته نشد، پس از مدتی قبول عام یافت و در کتابش،نظریۀ تحلیلی گرما (۱۸۲۲)، صورت‌بندی شد. نور، صوت، و سایر شکل‌های موجی انرژی را می‌توان با استفاده از روش فوریه بررسی کرد. صورت گسترش‌یافته‌ای از این روش امروز با ‌نام آنالیز همساز (هارمونیک) شناخته می‌شود. فوریه در اوسر، واقع در بورگونی، زاده شد. تحصیلاتش براثر وقوع انقلاب فرانسه دچار وقفه شد. ناپلئون را در لشکرکشی به مصر (۱۷۹۸ـ۱۸۰۱) همراهی کرد و در بازگشت، به فرمانداری منطقۀ ایزر، و سپس رون، منصوب شد. در ۱۸۱۵، درپی اعتراضی سیاسی از این سمت استعفا کرد. مدت کوتاهی پس از آن شغلی در ادارۀ آمار به‌دست‌ آورد. فوریه شالودۀ آنالیز بُعدی و برنامه‌ریزی خطی را بنا نهاد. در زمینۀ نظریۀ احتمال و نظریۀ خطاها نیز پژوهش‌هایی انجام داد.

 

---