بت های بامیان

بت‌های بامیان

مجسمه‌های سنگی تخریب شده‌ی بودا در منطقه‌ی بامیان افغانستان. قدمت این مجسمه‌ها به قرن 6 میلادی می‌رسیده و بزرگ‌ترین مجسمه‌های بودا و حتی قبل از تخریبشان در نوع خود هم بزرگترین تندیس‌های ایستاده به شمار می‌رفته‌اند. این تندیس‌ها در کناره‌های صخره‌ای دره‌ی بامیان در مناطق هزاره‌جات کنده‌کاری شده بودند. بت بزرگ بامیان با نام صلصال 53 متر ارتفاع داشت. این مجسمه در سال 554 پیش از میلاد تراشیده شده است. مجسمه‌ی کوچکتر که به شمشال یا شمامَه معروف است با 35 متر ارتفاع در سال 505 پیش از میلاد ساخته شده است. مجسمه‌ی بزرگتر به رنگ سرخ بوده و به همین دلیل برخی آن را سرخ بت می‌نامند. بت کوچکتر که دارای چندین رنگ است به بت خاکستری مشهور است.

این مجسمه‌ها در طول تاریخ توسط عوامل طبیعی و انسانی مورد تخریب قرار گرفته‌اند و در نهایت در سال 2001م توسط طالبان و به فرمان ملا محمد عمر با قرار دادن دینامیت نابود شدند. کار تخریب در مراحل مختلفی انجام پذیرفت. ابتدا مجسمه‌ها در چند روز با سلاح‌های ضد هوایی و توپ مورد حمله قرار گرفتند که سبب نابودی بخش جلویی آنها شد. در این مرحله سخنگوی طالبان از سختی کار سخن به میان آورد. در مرحله‌ی بعد مین‌های ضد تانک را در قسمت‌های تحتانی مجسمه‌ها کار گذاشتند که آسیب وارده را چند برابر کرد. در نهایت آنها با قرار دادن دینامیت در حفره‌های به‌جا مانده مجسمه‌ها را به صورت کامل نابود کردند. ملا محمد عمر ادعا کرد که مسلمانان باید این پیروزی را جشن بگیرند. پیش از این نیز مجسمه‌ها توسط افراد و حکومت‌های مختلفی مورد حمله قرار گرفته بودند. چنگیزخان حین عبور از بامیان به آنها حمله کرد. بابور در سال 1528م دستور نابودی‌شان را صادر کرد و در نهایت طالبان کار ناتمام آنها را تمام کردند.

منابع: