گیاه بالارونده
گیاه بالارونده (climbing plant)
گیاهی که با تکیه‌دادن بخش‌های غیر چوبی خود به دیوار یا پیچ‌خوردن به تنۀ گیاهی دیگر رشد می‌کند. با این کار، گیاه بالارونده زودتر خود را به نور می‌رساند، چنان که اگر ساقه‌هایش چوبی بود، نمی‌توانست رشد کند. گیاهان به شش طریق متفاوت خود را بالا می‌برند: (۱) با پیچ‌خوردن[۱] ساقه‌هایشان به تنۀ درخت دیگر در جهت عقربۀ ساعت یا در جهت خلاف عقربه ساعت، مثل پیچ امین‌الدوله[۲] یا رازک[۳]؛ (۲) با استفاده از اندام پیچنده (پیچک)[۴]، مثلاً در مورد گل ساعتی[۵]؛ (۳) با استفاده از ریشه‌های هوایی[۶]، مانند عشقه[۷] یا پیچک دیواری[۸]؛ (۴) با زایده‌های قلاب‌مانند[۹] یا خارمانند، مثلاً در تمشک[۱۰] و گل سرخ[۱۱]؛ (۵) با استفاده از دمبرگ[۱۲]، مانند کلماتیس[۱۳]، علف چشمه یا بولاغ‌اوتی[۱۴]؛ (۶) با گوشوارک‌هایی برگی[۱۵] که به‌صورت پیچک درآمده‌اند، مانند ازملک[۱۶]. بعضی گیاهان از لابه‌لای گیاهان دیگر بالا می‌خزند، مثل علف هفت‌بند[۱۷]. از گیاهان بالارونده برای زیبایی گل‌ها یا پوشاندن قسمت‌های لخت باغ، مانند دیوار، چوب بست، ستون‌ها، آلاچیق، و کنده‌های درخت، استفاده می‌کنند. گیاهان بالاروندۀ مقاوم عبارت‌اند از چپقک، پیچ اناری[۱۸]، سلاستروس[۱۹]، کلماتیس، داردوست[۲۰]، هورتانسیا[۲۱]، پیچ امین‌الدوله، بندواش، موچسب[۲۲]، مو[۲۳]، و ویستریا[۲۴].