اسکاتلند
اسکاتلند | |
---|---|
نام فارسی | اِسکاتْلند |
نام لاتین | Scotland |
جمعیت | 5,128,000 نفر |
پایتخت | ادینبورگ |
شهرهای اصلی | ادینبورگ، گلاسگو، داندی و ابردین |
زبان | انگلیسی، اسکاتلندی و گیلی |
دین | مسیحیت |
مساحت (کیلومتر مربع) | 78,470 |
واحد پول | پوند |
اِسکاتْلند (Scotland)
(به لاتین: کالِدونیا[۱]) شمالیترین بخش بریتانیای کبیر، با ۷۸,۴۷۰ کیلومتر مربع مساحت و ۵,۱۲۸,۰۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). سابقاً کشوری مستقل بود. ادینبورگ[۲] مرکز آن است و سایر شهرهای مهم آن عبارتاند از گلاسگو، داندی[۳]، و ابردین[۴]. اسکاتلند به سه ناحیۀ طبیعی تقسیم میشود: هایلندز[۵]، شامل کوههای گرمپین[۶]؛ سنترال لولندز (زمینهای پست مرکزی)[۷]، شامل درههای کلاید[۸] و فورت[۹]؛ و ارتفاعات جنوبی[۱۰]، شامل تپههای لمرمیور[۱۱]. جزایر اورکنی[۱۲]، جزایر شتلند[۱۳]، و جزایر غربی[۱۴] نیز در اسکاتلند واقع شدهاند. بخش عمدۀ جمعیت در سنترال لولندز (زمینهای پست مرکزی) زندگی میکنند. انگلیسی، اسکاتلندی، و گیلی[۱۵] زبانهای رایج اسکاتلند است. صنایع اسکاتلند عبارتاند از تولید موتور کشتی و هواپیما، مواد شیمیایی، پارچه، کاغذ، رایانه، نفت، گاز طبیعی و چاپ، فرآوری مواد غذایی، الکترونیک، استخراج زغال سنگ، و گردشگری. قدمت سکونت در اسکاتلند به هزارۀ سوم پیش از میلاد برمیگردد. در قرن ۲م رومیها بخش مرکزی اسکاتلند را اشغال کردند. قبل از رومیها، پیکت[۱۶]ها و سلت[۱۷]ها در این سرزمین سکونت داشتند. در قرن ۶م آنگل[۱۸]ها بخش جنوب شرقی را تا خلیج فورت[۱۹] تصرف و برتونها جنوب غربی را اشغال کردند. اسکات[۲۰]ها نیز، که از ایرلند آمده بودند، در آرگایلشر[۲۱] کنونی مستقر شدند. به این ترتیب چهار دولت پیکتها، آنگلها، برتونها، و اسکاتها در اسکاتلند تشکیل شد و حدود ۱۵۰ سال دوام آورد. در قرون ۸ تا ۱۲م نورمان[۲۲]ها به اسکاتلند هجوم بردند. در قرن ۱۱م بسیاری از انگلیسیها و نورمانها در این سرزمین ماندگار شدند، زبان انگلیسی در قسمت مرکزی رواج یافت، و نظام فئودالیته برقرار شد. ازدواج خواهرِ اِدگار[۲۳]، پادشاه اسکاتلند، با هنری اول[۲۴]، پادشاه انگلستان موجب صلح بین دو سرزمین شد. در زمان حکومت دیوید اول[۲۵] اسکاتلند بهصورت یک ملت درآمد. تلاش ادوارد اول[۲۶] برای الحاق اسکاتلند به انگستان موجب بروز شورشهایی شد؛ از افراد مهم اسکاتلند در این دوره رابرت دو بروس[۲۷] است که در ۱۳۰۶م به عنوان رابرت اول[۲۸] تاجگذاری کرد و در ۱۳۱۴ ادوارد دوم[۲۹] را در نبرد بنکبرن[۳۰] شکست داد. انگلیسیها در ۱۳۲۸م استقلال اسکاتلند را بهرسمیت شناختند. اولیور کرامول[۳۱] در ۱۶۵۰ اسکاتلند را تصرف و تحت حکومت انگلستان درآورد. قوۀ مقننۀ اسکاتلند در ۱۷۰۷ بهموجب قانون اتحاد[۳۲] منحل شد و اسکاتلند حق فرستادن نماینده به مجلس بریتانیای کبیر را بهدست آورد و در واقع مجالس دو کشور یکی شد. هماکنون اسکاتلند ۷۲ نماینده در پارلمان بریتانیا دارد. برطبق حکومت داخلی در ۱۹۹۴، نظام دوگانۀ حکومت محلی برچیده و از ۱۹۹۶ اسکاتلند به ۳۲ ناحیۀ اداری تقسیم شد.
- ↑ Caledonia
- ↑ Edinburgh
- ↑ Dundee
- ↑ Aberdeen
- ↑ Highlands
- ↑ Grampian Mountains
- ↑ Central Lowlands
- ↑ Clyde
- ↑ Forth
- ↑ Southern Uplands
- ↑ Lammermuir Hills
- ↑ Orkeny Islands
- ↑ Shetland Islands
- ↑ Western Isles
- ↑ Gaelic
- ↑ Pict
- ↑ Celt
- ↑ Angle
- ↑ Firth of Forth
- ↑ Scott
- ↑ Argyllshire
- ↑ Norman
- ↑ Edgar
- ↑ Henry I
- ↑ David I
- ↑ Edward I
- ↑ Robert de Bruce
- ↑ Robert I
- ↑ Edward II
- ↑ Battle of Bannockburn
- ↑ Oliver Cromwell
- ↑ Act of Union