رضا کمال شهرزاد (۱۲۷۷ـ۱۳۱۶ش)
رضا کمال شهرزاد (۱۲۷۷ـ ۱۳۱۶ش)
| رضا کمال شهرزاد | |
|---|---|
| زادروز |
۱۲۷۷ش |
| درگذشت | ۱۳۱۶ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل در مدرسه سن لویی |
| شغل و تخصص اصلی | نمایش‌نامه‌نویس |
| آثار | شب هزارویکم (۱۳۰۹)؛ زن‌های پادشاه، دکتر از فرنگ آمده (۱۳۰۳)؛ زردشت (۱۲۹۸) |
| گروه مقاله | تئاتر |
نمایش‌نامه‌نویس ایرانی. تخلص شهرزاد را به‌سبب علاقه و شیفتگی‌اش به داستان‌های هزارویک‌شب و شهرزاد قصه‌گو انتخاب کرد. در ۳۹سالگی با خوردن سیانور خودکشی کرد، زیرا فضای خفقان‌آور و رقابت‌های زیان‌بار، روح و طبع لطیف و حساس شهرزاد را جریحه‌دار می‌کرد، و دوری او از برخی محافل روشنفکری و رکود فعالیت‌های ادبی‌اش را موجب شد. در داستان‌ها و نمایش‌نامه‌هایش گرایش آشکار به رومانتیسم و افسانه‌های پرسوزوگداز داشت.
رضا کمال شهرزاد در مدرسۀ سن‌لوئی تحصیل کرده بود، و نخستین آثارش را از زبان فرانسه ترجمه کرد. از کودکی طبع شعر داشت، و در جوانی چند قطعۀ معروف ادبی، مثل هرنانی اثر ویکتور هوگو، را از فرانسه به فارسی ترجمه کرد. تار می‌نواخت و علاقه‌اش به موسیقی به او در تنظیم خلاقانۀ نمایش‌های موزیکال کمک کرد. شهرزاد از مؤسسان کمدی موزیکال (۱۲۹۸) و کانون صنعتی (۱۳۱۱) نیز بود.
برخی از آثارش عبارت‌اند از پریچهر و پریزاد (۱۲۹۹)؛ اصلی و کرم (۱۳۰۷) از عُزیر حاجی‌بیگوف؛ عباسه خواهر امیر (۱۳۰۹)؛ اپرت عروس ساسانیان یا خسرو و شیرین (۱۳۱۰)؛ شب هزارویکم (۱۳۰۹)؛ زن‌های پادشاه، دکتر از فرنگ آمده (۱۳۰۳)؛ زردشت (۱۲۹۸)؛ حرم خلیفه هارون‌الرشید یا عزیز و عزیزه (۱۳۱۱)؛ در سایۀ حرم (۱۳۱۱)؛ و اپرت پروانه (۱۳۰۷، در ستایش بانو پروانه، خوانندۀ وقت). اغلب این نمایش‌ها اجراهای موفقی داشتند.