شیخ ابراهیم زنجانی

شیخ ابراهیم زنجانی (زنجان 1235 - 1313ش)

(نیز با نام: شیخ ابراهیم زنجانی ایلخانی) از فضلا و وعاظ زنجان در دورۀ قاجار، و از جمله آزادی‌خواهان و روشنفکران، پسر شیخ هادی خمسه‌ای. شیخ ابراهیم زنجانی از دانش‌آموختگان حوزۀ دینی نجف بود. پس از تحصیل علوم دینی در زنجان، در ۱۲۵۸ش برای ادامه تحصیل راهی نجف اشرف شد و حدود 20 سال از محضر اساتیدی همچون شیخ محمد لاهیجی، ملا محمد فاضل ایروانی، ملا محمدکاظم خراسانی، میرزا حبیب‌ الله رشتی و نیز میرزا حسین میرزا خلیل تهرانی بهره برد. او در ۱۲۶۶ش به ایران بازگشت. پس از برگشت به زنجان، به تدریج با علوم جدید آشنا شد و پیش از مشروطیت، سخنرانی‌های آزادی خواهانه‌ای انجام داد. او عضو علنی لژ بیداری در دوران انقلاب مشروطۀ ایران بود.

در دوره های اول و سوم و چهارم، نمایندۀ مردم زنجان در مجلس شورای ملی، و در دورۀ دوم نیز نمایندۀ مردم تبریز بود. او پس از نمایندگی دورۀ اول و دوم، رئیس مدرسۀ ثروت شد (1329ق). شیخ ابراهیم زنجانی دادستان همان دادگاهی بود که محاکمۀ شیخ فضل الله نوری را انجام داد.