کاروان سرای خرانق

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۰۹ توسط Shahraabi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

کاروان‌سرای خَرانَق
کاروان‌سرایی قدیمی در روستای تاریخی خرانق از توابع شهرستان اردکان واقع در استان یزد. این بنا آجری است و در آن پنج ایوان ساخته شده است. ایوان میانی شاه‌نشین و بزرگ‌تر از سایر ایوان‌هاست. در هر چهار زاویۀ بنا چهار مدخل دیده می‌شود که مدخل شمال شرقی به فضایی روباز راه یافته است اما مداخل شمال غربی و جنوب شرقی به فضایی مسقف و گنبدی‌شکل راه می‌یابند. کاربری این قسمت‌ها در فصل‌های مختلف سال متفاوت بوده است اما بیشتر برای ذخیرۀ آذوقه و علوفه مورد استفاده قرار می‌گرفتند. در درون هریک از ایوان‌های بنا به‌جز ایوان شاه‌نشین اتاقی وجود دارد. این کاروان‌سرا از روزگاران دور تا به امروز به‌علت قرار‌داشتن در مسیر جادۀ یزد به مشهد مکانی برای استراحت مسافران و زائران بوده است. در کتاب فهرست کاروان‌سراهای ایران از این بنا به‌عنوان بنایی از روزگار صفوی یاد می‌شود و در کتاب یادگارهای یزد ساخت این بنا به شاهزاده محمدولی میرزا فرزند فتحعلی‌شاه قاجار نسبت داده شده است.

کاروان‌سرای خَرانَق
نام فارسی کاروان‌سرای خَرانَق
کشور ایران
استان یزد
موقعیت روستای تاریخی خرانق از توابع شهرستان اردکان
کاربری کاروان‌سرا
مشخصات معماری بنایی آجری با پنج ایوان که در درون هریک از ایوان‌ها به‌جز ایوان شاه‌نشین اتاقی وجود دارد و در هر چهار زاویۀ بنا چهار مدخل قرار گرفته
زمان ساخت دو روایت: دورۀ صفویه و دورۀ قاجار
سازنده به روایتی: شاهزاده محمدولی میرزا فرزند فتحعلی‌شاه قاجار