آذرباد مارسپندان

Azarbad (Adurbad) Marespandan

آذَرْباد مارِسْپَنْدان

آذرباد مارسپندان
ملیت	ایرانی
نام‌های دیگر	آتورپات مهرسپندان، آذربد مهرسپندان
شغل و تخصص اصلی	روحانی زردشتی
آثار	اندرزنامه آتورپات مارسپندان (منسوب به وی)؛ واچک چند
گروه مقاله	ادیان و فرقه های غیراسلام
خویشاوندان سرشناس	زردشت مارسپندان (پسر)

(یا: آتورپات مِهرِسپَندان؛ آذربَد مهرسپندان) موبد موبدان ساسانی (۲۹۰ـ۳۷۱م). برپایۀ متون مذهبی پهلوی زَردُشتیان، او یکی از موبد موبدان بزرگ دوران ساسانی و در ردیف مقدسان زردشتی است که زردشتیان او را در نیایش‌های خویش درود می‌فرستند. او را زردشت ثانی هم نامیده‌اند. آذرباد را از مردم گیلان و معاصر شاپور دوم ساسانی (۳۱۰ـ۳۷۹م) پنداشته‌اند. او اوستا را بار دیگر گردآوری و مرتب کرد. شماری، کتاب‌های زند و پازند اوستا را به وی نسبت داده‌اند. برای آذرباد مارسپندان معجزات و کراماتی برشمرده‌اند؛ از آن جمله برای اثبات حقانیت دین زردشتی نُه من روی گداخته بر سینه‌اش ریختند و او نسوخت. زردشتیان آذرباد مارسپندان را دارای اصل و نسب اساطیری و بیست و دومین نسل منوچهر نبیرۀ فریدون می‌پندارند. در کتاب دینکرد، آذرباد در هزارۀ پولادین از هزاره‌های اورمزد، احیاگر دین و سنت زردشت است. کتابی موسوم به اندرزنامۀ آتورپات مارسپندان به وی منسوب است که گویا برای پسرش زردشت مارسپندان نوشته است؛ و کتابی دیگر به نام واچَک چَند آذربادمارسپندان دارد. وِست، مستشرق بریتانیایی، می‌نویسد که او در ۳۲۰م موبد موبدان دربار ساسانی شد و پس از مرگش، پسرش زردشت مارسپندان جانشین وی شد. مقام موبد موبدان در خانواده آذرباد موروثی بود.