آذرباد مارسپندان
آذرباد مارسپندان (Azarbad (Adurbad) Marespandan)
| آذرباد مارسپندان Azarbad (Adurbad) Marespandan | |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| نام‌های دیگر | آتورپات مهرسپندان، آذربد مهرسپندان |
| شغل و تخصص اصلی | روحانی زردشتی |
| آثار | اندرزنامه آتورپات مارسپندان (منسوب به وی)؛ واچک چند |
| گروه مقاله | ادیان و فرقه های غیراسلام |
| خویشاوندان سرشناس | زردشت مارسپندان (پسر) |
(یا: آتورپات مِهرِسپَندان؛ آذربَد مهرسپندان) موبد موبدان ساسانی (۲۹۰ـ۳۷۱م). برپایۀ متون مذهبی پهلوی زَردُشتیان، او یکی از موبد موبدان بزرگ دوران ساسانی و در ردیف مقدسان زردشتی است که زردشتیان او را در نیایش‌های خویش درود می‌فرستند. او را زردشت ثانی هم نامیده‌اند. آذرباد را از مردم گیلان و معاصر شاپور دوم ساسانی (۳۱۰ـ۳۷۹م) پنداشته‌اند. او اوستا را بار دیگر گردآوری و مرتب کرد. شماری، کتاب‌های زند و پازند اوستا را به وی نسبت داده‌اند. برای آذرباد مارسپندان معجزات و کراماتی برشمرده‌اند؛ از آن جمله برای اثبات حقانیت دین زردشتی نُه من روی گداخته بر سینه‌اش ریختند و او نسوخت. زردشتیان آذرباد مارسپندان را دارای اصل و نسب اساطیری و بیست و دومین نسل منوچهر نبیرۀ فریدون می‌پندارند. در کتاب دینکرد، آذرباد در هزارۀ پولادین از هزاره‌های اورمزد، احیاگر دین و سنت زردشت است. کتابی موسوم به اندرزنامۀ آتورپات مارسپندان به وی منسوب است که گویا برای پسرش زردشت مارسپندان نوشته است؛ و کتابی دیگر به نام واچَک چَند آذربادمارسپندان دارد. وِست، مستشرق بریتانیایی، می‌نویسد که او در ۳۲۰م موبد موبدان دربار ساسانی شد و پس از مرگش، پسرش زردشت مارسپندان جانشین وی شد. مقام موبد موبدان در خانواده آذرباد موروثی بود.