متس، شهر
مِتْس، شهر (Metz)
(به فرانسه: مِس) شهری صنعتی و مرکز اداری دپارتمان موزل[۱] در ناحیۀ لورَن[۲]، در شمال شرقی فرانسه، واقع در ساحل رود موزل، تقریباً در ۳۲۰کیلومتری شرق پاریس. ۱۲۳,۹۰۰ نفر جمعیت دارد (۱۹۹۰). از سال‌ها پیش مرکز مهم تجارت محصولات کشاورزی، به‌ویژه توتون، بوده است. در شمال شرقی آن معدن زغال‌سنگ قرار دارد و دارای کوره‌های ذوب آهن است. صنایع آن عبارت‌اند از خودروسازی و تولید مواد غذایی، پارچه، و کالاهای چرمی به‌خصوص کفش. این شهر پهناور، بناهای تاریخی فراوان و یک دانشگاه (تأسیس در ۱۹۷۱) دارد و اسقف‌نشین است؛ کلیسای جامع سنت ـ اتین[۳]، به سبک گوتیک، در آن قرار دارد، که بخشی از آن را در قرن ۱۳م ساختند و ناقوسی از قرن ۱۷دارد، که وزن آن بیش از ۱۰ تُن است. ورلن[۴]، شاعر فرانسوی، در این شهر متولد شد (۱۸۴۴). متس، شهر اصلی گُل‌ها، در زمان مروونژیان[۵]، مرکز کشور پادشاهی فرانک شرقی بود. از ۸۷۰ تا ۱۵۵۲م به امپراتوری مقدس روم[۶] تعلق داشت، سپس فرانسه آن را تصرف کرد و جزء بزرگ‌ترین دژ‌های آن کشور شد؛ در ۱۶۴۸ نیز برطبق پیمان صلح وستفالی[۷]، به فرانسه واگذار شد. در ۱۸۷۱ به آلمان منضم و در ۱۹۱۸ برطبق پیمان ورسای[۸] به فرانسه بازگردانده شد.