اشکال اربعه: تفاوت میان نسخه‌ها

اَشکالِ اَرْبَعه <br>(یعنی شکل‌های چهارگانه) در اصطلاح [[منطق]]، مراد از شکل، نحوۀ قرارگرفتن حد وسط با حد اصغر و حد اکبر در دو مقدمۀ قیاس اقترانی است که به چهار گونه امکان‌پذیر است: ۱. شکل اول: حد وسط در صغری محمول و در کبری موضوع است؛ شکل دوم: حد وسط در هر دو مقدمه محمول است؛ شکل سوم: حد وسط در هر دو مقدمه موضوع است؛ شکل چهارم: حد وسط در صغری موضوع و در کبری محمول است؛ برترین و کامل‌ترین اشکال قیاس، شکل اول است. شاعری اشکال چهار گانۀ قیاس را در دو بیت جمع کرده است: «اوسط اگر حمل یافت در بر صغری و باز ـ وضع به کبری گرفت، شکل نخستین شمار/حمل به هر دو، دوم، وضع به هر دو، سوم ـ رابع اشکال را عکس نخستین بیار».<br><!--11362600-->