هیل، جورج الری (۱۸۶۸ـ۱۹۳۹): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi1 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | |||
|عنوان =جورج الری هیل | |عنوان =جورج الری هیل | ||
|نام =George Ellery Hale | |نام =George Ellery Hale | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۶: | ||
|پست تخصصی = | |پست تخصصی = | ||
|باشگاه = | |باشگاه = | ||
}}اخترشناس امریکایی. بررسی‌های پیشتازانه‌ای در زمینۀ خورشید صورت داد و سه رصدخانۀ بزرگ تأسیس کرد. در ۱۸۸۹، خورطیف‌نگار<ref>spectroheliograph </ref> را اختراع کرد که وسیله‌ای برای عکس‌برداری از خورشید در طول موج‌های خاص است. در ۱۹۱۷، تلسکوپ بازتابی ۲.۵ متری مانت ویلسون<ref>Mount Wilson</ref> کالیفرنیا<ref>California </ref> را نصب کرد که تا ۱۹۴۸ بزرگ‌ترین تلسکوپ دنیا بود. در ۱۹۴۸، تلسکوپ بازتابی پنج‌متری مانت پالومار<ref>Mount Palomar</ref> که خودش آن را طراحی کرده بود، جای تلسکوپ مانت ویلسون را گرفت. بیش از هر شخص دیگری در گسترش اخترفیزیک رصدی<ref>observational astrophysics </ref> در ایالات متحد سهیم بود. همچنین در ۱۸۹۷، رصدخانۀ یرکیز<ref>Yerkes Observatory</ref> در ویلیامز بایِ<ref>Williams Bay</ref> ویسکانسین<ref>Wisconsin </ref> را با بزرگ‌ترین تلسکوپ شکستی ۱۰۲سانتی‌متری آن زمان تأسیس کرد. در شیکاگو زاده شد و در مؤسسۀ فناوری ماساچوست<ref>Massachusetts Institute of Technology</ref> درس خواند. پدر ثروتمندی داشت مدت کوتاهی بعد از فارغ‌التحصیلی‌اش (۱۸۹۰) موفق به تأسیس رصدخانه‌ای شخصی در کنوود<ref>Kenwood</ref> در نزدیکی شیکاگو، شد. در آن‌جا خورطیف‌نگار را ساخت و به بررسی خورشید پرداخت که به موضوع پژوهشی مورد علاقه‌اش تبدیل شد. در ۱۸۹۲، در شیکاگو استاد اخترفیزیک شد. در ۱۸۹۵، نشریۀ ''آستروفیزیکال ژورنال<ref>Astrophysical Journal</ref>'' را تأسیس کرد که هنوز هم مهم‌ترین مجلۀ علمی بین‌المللی در این رشته است. در ۱۸۹۷ سی‌تی یرکیز<ref>CT Yerkes</ref> را که صنعتگری از اهالی شیکاگو بود، برای اهدای مقادیر هنگفتی پول به منظور ساخت رصدخانۀ یرکیز متقاعد ساخت. هِیل از هنگام تأسیس این رصدخانه تا ۱۹۰۴ در آن‌جا کار کرد، وسپس برای جست‌وجوی شرایط مناسب‌تر رصد به کالیفرنیا رفت. در آن‌جا سازمان‌دهنده و نخستین سرپرست رصدخانۀ خورشیدی مانت ویلسون شد که علاوه‌بر تلسکوپ دو بُرج خورشیدی مخصوصی که داشت، به سرعت به تلسکوپ‌های بازتابی ۱.۵ متری و ۲.۵ متری مجهز شد. در ۱۹۲۳، هیل از رصدخانۀ مانت ویلسون بازنشسته شد، اما رصدهای خورشیدی را در رصدخانۀ شخصی‌اش در پاسادنا<ref>Pasadena</ref>، که دفتر رصدخانه مانت ویلسون هم در آن‌جا مستقر بود، ادامه داد. در شکل‌گیری مؤسسۀ فناوری کالیفرنیا، که با ارتقای مؤسسۀ پلی‌تکنیک تروپ در پاسادنا صورت گرفت، نیز مشارکت داشت. در ۱۹۲۸، طرحی را راه‌اندازی کرد که نتیجۀ آن ساخت تلسکوپ بازتابی پنج‌متری مانت پالومار بود. این وسیله در ۱۹۴۸ به رصدخانه اختصاص یافت و رسماً تلسکوپ هیل<ref>Hale Telescope</ref> نامیده شد. چندسال بعد، مجموعۀ رصدخانه‌های مانت ویلسون و مانت پالومار به رصدخانه‌های هِیل<ref>Hale Observatories</ref> تغییر نام دادند. هیل، مؤلف مقاله‌های علمی بسیار و چندین کتاب تا حدی عامه‌فهم در زمینۀ اخترشناسی است. فعالیت هِیل در زمینۀ طیف خورشیدی محرک او برای ساخت تلسکوپ‌های طراحی‌شدۀ مخصوص بود. با بررسی خطوط طیفی شکافته<ref>split spectral lines</ref> در لک‌های خورشیدی<ref>sunspots</ref>، وجود میدان‌های مغناطیسی<ref>magnetic field</ref> بسیار قوی را نشان داد که نخستین کشف میدان مغناطیسی خارج از زمین بود. در ۱۹۱۹ نشان داد قطبیت<ref>polarity</ref> این میدان‌های مغناطیسی در هر ۲۲ تا ۲۳ سال دوبار معکوس می‌شود. | }}[[File:41188100.jpg|thumb|هِیْل، جورج اِلری]] | ||
هِیْل، جورج اِلری (۱۸۶۸ـ۱۹۳۹)(Hale, George Ellery)<br/> | |||
اخترشناس امریکایی. بررسی‌های پیشتازانه‌ای در زمینۀ خورشید صورت داد و سه رصدخانۀ بزرگ تأسیس کرد. در ۱۸۸۹، خورطیف‌نگار<ref>spectroheliograph </ref> را اختراع کرد که وسیله‌ای برای عکس‌برداری از خورشید در طول موج‌های خاص است. در ۱۹۱۷، تلسکوپ بازتابی ۲.۵ متری مانت ویلسون<ref>Mount Wilson</ref> کالیفرنیا<ref>California </ref> را نصب کرد که تا ۱۹۴۸ بزرگ‌ترین تلسکوپ دنیا بود. در ۱۹۴۸، تلسکوپ بازتابی پنج‌متری مانت پالومار<ref>Mount Palomar</ref> که خودش آن را طراحی کرده بود، جای تلسکوپ مانت ویلسون را گرفت. بیش از هر شخص دیگری در گسترش اخترفیزیک رصدی<ref>observational astrophysics </ref> در ایالات متحد سهیم بود. همچنین در ۱۸۹۷، رصدخانۀ یرکیز<ref>Yerkes Observatory</ref> در ویلیامز بایِ<ref>Williams Bay</ref> ویسکانسین<ref>Wisconsin </ref> را با بزرگ‌ترین تلسکوپ شکستی ۱۰۲سانتی‌متری آن زمان تأسیس کرد. در شیکاگو زاده شد و در مؤسسۀ فناوری ماساچوست<ref>Massachusetts Institute of Technology</ref> درس خواند. پدر ثروتمندی داشت مدت کوتاهی بعد از فارغ‌التحصیلی‌اش (۱۸۹۰) موفق به تأسیس رصدخانه‌ای شخصی در کنوود<ref>Kenwood</ref> در نزدیکی شیکاگو، شد. در آن‌جا خورطیف‌نگار را ساخت و به بررسی خورشید پرداخت که به موضوع پژوهشی مورد علاقه‌اش تبدیل شد. در ۱۸۹۲، در شیکاگو استاد اخترفیزیک شد. در ۱۸۹۵، نشریۀ ''آستروفیزیکال ژورنال<ref>Astrophysical Journal</ref>'' را تأسیس کرد که هنوز هم مهم‌ترین مجلۀ علمی بین‌المللی در این رشته است. در ۱۸۹۷ سی‌تی یرکیز<ref>CT Yerkes</ref> را که صنعتگری از اهالی شیکاگو بود، برای اهدای مقادیر هنگفتی پول به منظور ساخت رصدخانۀ یرکیز متقاعد ساخت. هِیل از هنگام تأسیس این رصدخانه تا ۱۹۰۴ در آن‌جا کار کرد، وسپس برای جست‌وجوی شرایط مناسب‌تر رصد به کالیفرنیا رفت. در آن‌جا سازمان‌دهنده و نخستین سرپرست رصدخانۀ خورشیدی مانت ویلسون شد که علاوه‌بر تلسکوپ دو بُرج خورشیدی مخصوصی که داشت، به سرعت به تلسکوپ‌های بازتابی ۱.۵ متری و ۲.۵ متری مجهز شد. در ۱۹۲۳، هیل از رصدخانۀ مانت ویلسون بازنشسته شد، اما رصدهای خورشیدی را در رصدخانۀ شخصی‌اش در پاسادنا<ref>Pasadena</ref>، که دفتر رصدخانه مانت ویلسون هم در آن‌جا مستقر بود، ادامه داد. در شکل‌گیری مؤسسۀ فناوری کالیفرنیا، که با ارتقای مؤسسۀ پلی‌تکنیک تروپ در پاسادنا صورت گرفت، نیز مشارکت داشت. در ۱۹۲۸، طرحی را راه‌اندازی کرد که نتیجۀ آن ساخت تلسکوپ بازتابی پنج‌متری مانت پالومار بود. این وسیله در ۱۹۴۸ به رصدخانه اختصاص یافت و رسماً تلسکوپ هیل<ref>Hale Telescope</ref> نامیده شد. چندسال بعد، مجموعۀ رصدخانه‌های مانت ویلسون و مانت پالومار به رصدخانه‌های هِیل<ref>Hale Observatories</ref> تغییر نام دادند. هیل، مؤلف مقاله‌های علمی بسیار و چندین کتاب تا حدی عامه‌فهم در زمینۀ اخترشناسی است. فعالیت هِیل در زمینۀ طیف خورشیدی محرک او برای ساخت تلسکوپ‌های طراحی‌شدۀ مخصوص بود. با بررسی خطوط طیفی شکافته<ref>split spectral lines</ref> در لک‌های خورشیدی<ref>sunspots</ref>، وجود میدان‌های مغناطیسی<ref>magnetic field</ref> بسیار قوی را نشان داد که نخستین کشف میدان مغناطیسی خارج از زمین بود. در ۱۹۱۹ نشان داد قطبیت<ref>polarity</ref> این میدان‌های مغناطیسی در هر ۲۲ تا ۲۳ سال دوبار معکوس می‌شود. | |||
| | ||