نمایش مبدأ برای کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹


کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ <br>
[[پرونده: 35342000.jpg | بندانگشتی|کودتاي سوم اسفند 1299]]حرکت بعضی واحدهای دیویزیون قزاق به فرماندهی [[رضاخان|رضاخان میرپنج]] به‌طرف تهران، بدون اطلاع [[احمدشاه قاجار (تهران ۱۲۷۵ ـ پاریس ۱۳۰۸ش)|احمدشاه]] و فتح‌الله‌خان اکبر، صدراعظم وقت، و تصرف این شهر در نیمه‌های شب سوم اسفند ۱۲۹۹ش. در نتیجۀ این حرکت، دولت وقت ساقط شد و احمدشاه تحت فشار سفارت انگلیس، در روز سوم اسفند، [[طباطبایی ، سیدضیاءالدین (شیراز ۱۲۶۸ـ تهران ۱۳۴۸ش)|سید ضیاءالدین طباطبایی]] را به صدارت منصوب کرد و رضاخان میرپنج را با لقب سردار سپه به فرماندهی کل قوا برگزید. به دستور دولت جدید، از همان روز در شهر تهران حکومت نظامی برقرار شد و کلیۀ وزارتخانه‌ها و ادارات، به جز ادارۀ ارزاق، و تمامی مغازه‌های مشروب‌فروشی و سینماها و باشگاه‌ها و روزنامه و مجامع تعطیل گردید و اجتماعات ممنوع شد و گروهی از اعیان و اشراف و علما و مخالفان سرشناس قرارداد ۱۹۱۹ بازداشت شدند. منشأ این کودتا، شکست قرارداد معروف ۱۹۱۹ بود. دولت انگلیس پس از ناامیدی از اجرای قرارداد به دخل و تصرف در امور قزاقخانه و بعضی تغییرات اساسی در ساختار فرماندهی آن پرداخت و تمهیدات لازم را برای اجرای کودتایی که متضمن منافع آن دولت بود فراهم آورد و آن دسته از واحدهای قزاق را که به هر دلیلی از مقابل نهضت جنگل به قزوین عقب نشسته بودند برای همین منظور به تهران سوق داد. این کودتا مبدأ تحولات مهمی همچون انقراض [[قاجاریه، سلسله|سلسلۀ قاجاریه]] و تشکیل سلطنت [[پهلوی، سلسله (۱۳۰۴ـ۱۳۵۷ش)|پهلوی]] بود.
<br><!--35342000-->
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:دورۀ قاجار]]