کیمیایی ، مسعود (تهران ۱۳۲۰ش): تفاوت میان نسخه‌ها

فیلمنامه'''‌'''نویس و کارگردان ایرانی. از کارگردانان اصلی جریان [[موج نو سینمای ایران|موج نوی سینمای ایران]]. در سینمای ایران به استاد قهرمان‌سازی معروف است؛ اگرچه همیشه الگوهای یکسان یا مکرری (که در برخی موارد متأثر از دومین فیلم او، [[قیصر (سینما)|قیصر]]<nowiki/>ند) را ملکۀ ذهنش کرده است. کیمیایی در آثارش از جوانمردی، غیرت و رفاقت می‌گوید و قهرمانانش را با این صفات در بستر جامعهٔ امروزی با مشکلات سیاسی و اجتماعی درگیر می‌کند تا از ارزش‌های خود دفاع کنند. ارزش‌هایی که مردم عامه‌پسند دوستشان دارند. باور به آرمان‌خواهی انسانی و شخصی نیز ویژگی اثرهای وی به‌شمار می‌آیند. بخش مهمی از جذابیت فیلم‌های کیمیایی در آفرینش شخصیت قهرمان است. قهرمانی که در دل اجتماع مبارزه می‌کند تا جهانِ خواستهٔ خود را بسازد. مفهوم کلمات و داستان و روایت هدف شخصی و تیمی در آثار کیمیایی جایگاه ویژه‌ای دارد. به لحاظ ساختاری سینمای کیمیایی از سه عنصر عمدۀ موسیقی، دیالوگ‌ها و ارتباط انسانی - عاطفی کاراکترهای آن بهره می‌گیرد. از برآیند این عناصر، سینمای کیمیایی در مرز میان رئالیسم اجتماعی و ذهنیت نوستالژیک در حرکت است و این ساختار زیربنایی ستون اصلی و استخوان‌بندی تمام آثار وی را می‌سازد. دیگر نکتۀ قابل توجه آثار وی اشرافش بر گفتار و لحن بازیگران فیلم است. از رو او را استاد دیالوگ‌نویسی نیز می‌دانند. فیلمسازی که در سمت مقابل [[علی حاتمی]] و [[بهرام بیضایی (تهران ۱۳۱۷ش)|بهرام بیضایی]] که دیالوگ‌هایی را با زبانی فاخر و فخیم و ادیبانه بر زبان شخصیت‌های آثارشان می‌گذارند، ایستاده؛ با تسلط بر زبان کوچه و بازار.

فيلمسازی را با دستياری [[خاچیکیان، سامویل (تبریز ۱۳۰۳ـ۱۳۸۰ش)|ساموئل خاچيکيان]] در فيلم‌های ''ضربت'' (1343) و ''خداحافظ تهران'' (1345) آغاز کرد. در فیلم'''‌'''هایش'''‌''' زندگی آدم'''‌'''های'''‌''' ناسازگار،'''‌''' یاغی'''‌''' و زخم'''‌'''خوردۀ اجتماع را به '''‌‌'''تصویر می'''‌'''کشد. در نخستین'''‌''' فیلمش'''‌'''،'''‌''' ''بیگانه'' ‌''بیا'' (۱۳۴۷)، به '''‌'''ترسیم'''‌''' چهرۀ'''‌''' آدم'''‌'''هایی'''‌''' پرداخت'''‌''' که در اجتماع مصداق نداشتند. با ''[[قیصر (سینما)|قیصر]]'' (۱۳۴۸) در مسیر دیگری قدم گذاشت؛ '''‌'''ضدقهرمان'''‌'''های'''‌''' این فیلم تصویر ناخوشایندی از جامعه را ترسیم می'''‌'''کردند، که با فیلم'''‌'''های'''‌''' بعدی'''‌'''اش'''‌''' ''رضا موتوری'''''‌'''‌ (۱۳۴۹)، ''بلوچ'''''‌''' (۱۳۵۱)، ''خاک'' '''‌'''‌(۱۳۵۲)، و [[گوزن ها|''گوزن''‌''ها'']] (۱۳۵۳) عمق بیش‌تری یافتند. این ضدقهرمان'''‌'''ها نمایندۀ نسلی بودند که بدبختی و فروافتادگی به'''‌''' معنای شکست قطعی'''‌'''شان'''‌''' نبود'''‌'''، بلکه'''‌''' نشان'''‌'''دهندۀ سرسختی'''‌''' و مقاومتی'''‌''' بدفرجام در مقابل شقاوت'''‌''' و تباهی'''‌'''، و گویای'''‌''' پاک'''‌'''باختگی'''‌''' و جوانمردی آنان بود'''‌'''. با این'''‌'''که توانست'''‌''' در همۀ'''‌''' دوره'''‌'''ها خود را با شرایط'''‌''' و سیاست'''‌'''های'''‌''' فیلمسازی'''‌''' هماهنگ'''‌''' کند، همیشه نتوانست قهرمان'''‌'''هایی همدلی'''‌'''برانگیز بیافریند. کیمیایی فیلمسازی'''‌''' داستان'''‌'''پرداز است و وجه'''‌''' امتیازش خلق '''‌'''هیجان'''‌''' و فضای ملتهب'''‌''' و رنگینی'''‌''' است'''‌''' که'''‌''' گاه'''‌''' فیلم'''‌'''هایش را از سایر آثار سینمای ایران متمایز می'''‌'''سازد. با این حال در تعداد زیادی از آثارش ضعف فیلمنامه و اشکالات فنی قابل توجهی به چشم می‌خورد که همواره نقد تند نویسندگان سینمایی را در پی داشته است. علاوه بر این پاره‌ای منتقدان کارنامۀ فیلمسازی کیمیایی را (جز معدودی از آثارش) در ادامۀ جریان سینمای عامیانۀ فیلم‌فارسی می‌دانند. وی در گذر سالیانی بالغ بر 50 سال فعالیت فیلمسازی (جز دورۀ آغاز فیلمسازی‌اش- قبل از انقلاب) با فراز و فرودهای زیادی به کار پرداخته است. کما این‌که طی این چهل سال اخیر تعدادی کم‌تر از انگشتان یک دست از فیلم‌هایش مورد توجه منتقدان سینمایی قرار گرفته است. کیمیایی فیلمنامۀ همۀ فیلم‌هایش را خود نوشته است. برخی را خود تهیه کرده و طراحی صحنه و لباس برخی را نیز خودش انجام داده است. علاوه بر 30 فیلم بلند سینمایی و چند فیلم کوتاه، از کیمیایی تاکنون سه رمان و یک مجموعه‌شعر نیز منتشر شده است.  

*''بيگانه بيا'' (۱۳۴۷)

*''رضا موتوری'' (۱۳۴۹)

*''داش آکل'' (۱۳۵۰)

*''خائن‌کشی'' (1400)<!--35440200-->