یوسف خان گرجی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

یوسف خان گرجی ( - 1240ق)

(نیز با نام: یوسف خان سپهدار گرجی) از حاکمان گرجی ایران در زمان قاجار و بانی شهر سلطان‌آباد عراق (اراک). او در زمان فتحعلی شاه قاجار، در 1230ق، آن‌جا را بنا نهاد و رفته‌رفته آباد شد. یوسف خان در 1222ق منصب سپهداری گرفت و به حکومت عراق (اراک) منصوب شد. او مدت کوتاهی به نیابت از سلطان محمدمیرزا سیف‌الدوله پسر فتحعلی شاه، حکومت اصفهان را عهده‌دار بود. در 1227ق، فتحعلی شاه او را همراه با تعدادی از سرکردگانش و نیز محمدعلی میرزا دولتشاه برای سرکوب کردن عبدالله پاشا (والی بغداد) فرستاد. عبدالله پاشا به یکی از علمای طراز اول مقیم نجف با نام شیخ جعفر کاشف‌الغطاء متوسل شد که احترام و مقام خاصی نزد فتحعلی شاه داشت. او نیز وساطت کرد و جنگ درنگرفت. در 1228ق عباس میرزا نایب‌السلطنه، یوسف خان را برای بیرون راندن اکراد فرستاد که سلماس و اطرافش را در اختیار خود گرفته بودند. اکراد شکست خورده و فرار کردند و یوسف خان آن مناطق را به تصرف خود درآورد.

در 1240ق که فتحعلی شاه، عبدالله خان امین‌الدوله را از حکومت اصفهان عزل و به جایش سلطان محمدمیرزا، پسر سی و هشتم خودش، را در 13سالگی به جایش منصوب کرد، یوسف خان سپهدار به وزارت او تعیین شد، اما او در همان سال درگذشت و منصبش به پسرش غلامحسین خان داده شد که 17سال داشت. او مدتی بعد داماد فتحعلی شاه هم شد.