آبکش

آبْکِش (phloem)
از بافت‌های گیاهان آوندی. وظیفۀ اصلی آن انتقال قندها و دیگر مواد_غذایی، مانند آمینواسیدها (← پروتئین) از برگ محل تولید، به سایر بخش‌های گیاه است. این امر تا ریشه ادامه دارد و مواد شیمیایی لازم برای رشد این بخش از گیاه نیز تأمین شود. در قسمت بالا نیز انتقال مواد ادامه دارد تا به میوۀ در حال تکوین برسد و‌ آن را از قند غنی کند. قند با فتوسنتز در بخش‌های سبز گیاه، مانند برگ،‌ ساخته می‌شود (← برگ). آمینواسیدها از قند و مواد معدنی جذب‌شده از خاک، مانند نیترات، ساخته می‌شوند. بافت آبکشی معمولاً در نزدیکی سایر بافت‌های ترابری در گیاهان، یعنی آوند_چوبی (گزیلم)، یافت می‌شود. بافت چوبی آب و مواد معدنی را منتقل می‌کند. در گیاهان غیرچوبی، آوند آبکشی و چوب به‌صورت دسته‌هایی، مانند رگبرگ برگ، یافت می‌شود. آوند آبکشی از عناصر غربالی و یاخته‌های همراه، و نیز مقداری یاخته از نوع اسکلرانشیم و پارانشیم تشکیل می‌شود. عناصر غربالی یاخته‌هایی طویل با دیواره‌های نازک‌اند که هر یک به انتهای دیگری وصل است و لوله‌هایی غربالی را تشکیل می‌دهند. منافذ بزرگ در دیواره‌های انتهایی آن‌ها عبور پیوستۀ مواد غذایی را ممکن می‌کنند. آوند آبکشی معمولاً همراه با آوند چوبی است. بافت چوبی بافت هدایت‌کنندۀ آب و مواد معدنی است. آوند آبکشی، برخلاف آوند چوبی، بافتی زنده است.

 

---