آرژانتینی، ادبیات

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

آرژانتینی، ادبیات (Argentine literature)
ادبیات آرژانتین از زمان استقلال در ۱۸۱۶م. آرژانتین نخستین قلمرو امریکای لاتین بود که در ۱۸۱۰م در برابر اسپانیا سر به شورش برداشت و پس از آن گرایش به رمانتیسم، که سنت ادبی متفاوتی بود، بالا گرفت. این جنبش ادبی، که از مرغزارهای غریب و خالی آرژانتین بسیار الهام می‌گرفت، تحت تأثیر دیکتاتوری خوان مانوئل دو روساس[۱] ( ـ۱۸۵۲) بود،‌ که دوران حکومتش غالباً با توحش یکسان پنداشته می‌شد. دیدگاه سنتی روساس، پس از صنعتی‌شدن کشور، با مخالفت منتقدان روبه‌رو شد و بدین‌ترتیب گائوچو[۲] یا گاوچران صحرانشین، قهرمان داستان‌های عامیانۀ آرژانتینی، که نماد زندگی روستایی بود، به شخصیتی نومید و خیال‌پرداز بدل شد که نمونه‌اش در مارتین فیئرّو[۳] (۱۸۷۲ـ ۱۸۷۹م)، اثر خوزه ارناندس[۴] (۱۸۳۴ـ۱۸۸۶م)، مشهود است. این امر خود بر مضامینی همچون ماجراجویی و بلوغ و پاگشایی یک گوچوی آرمانی در رمان دون سگوندو سومبرا[۵] (۱۹۲۶م)، اثر برجستۀ ریکاردو گوئیرالدس[۶]، و بر دل‌مشغولی بسیاری از نویسندگان قرن ۲۰ درخصوص هویت، دلاوری (قهرمانی)، و مردانگی یا قدرت‌نمایی آرژانتین در آثاری نظیر رمانِ جست‌وجوگرانۀ آدان بوئنوس‌آیرس[۷] (۱۹۴۸م)، اثر لئوپولدو مارِچال[۸] (۱۹۰۰ـ۱۹۷۰م)، و داستان‌های فلسفی و روان‌شناختی ارنستو ساباتو[۹] (۱۹۱۱ـ ) و ادوئاردو مالِّئا[۱۰] (۱۹۰۳ـ ) تأثیر بخشید. نخستین نویسندگان مهم آرژانتین استبان اِچِوِریا[۱۱] (۱۸۰۵ـ۱۸۵۱م)، شاعر شورشی، و خوزه مارمُل[۱۲] (۱۸۱۷ـ۱۸۷۱م)، مؤلف رمان خیال‌انگیز و احساساتی آمالیا[۱۳] (۱۸۵۱م)، بودند. شاعرانی نظیر لئوپولدو لوگُنِس[۱۴] (۱۸۷۴ـ۱۹۳۸م)، تحت تأثیر جریان آوانگاردیسم فرانسوی، ضمن حفظ فضا و زمینه و علایق ملی آرژانتین، به بیان واکنش نوگرایان در برابر اصول و قواعد رمانتیک‌ها و واقع‌گرایان پرداختند. در آرژانتین ناآرام جدید، نوشته‌های نوگرایان جهان وطن و غالباً تجربی بی‌علاقه به سیاست، که نمونه‌های بارز آن داستان‌های پرکشش خورخه لوئیس بورخس[۱۵] و خولیو کورتاسار[۱۶] (۱۹۱۶ـ۱۹۸۴م) محسوب می‌شود، واکنش‌های سوسیالیستی یا نوواقع‌گرایانه را در آثار مانوئل پوئیخ[۱۷] (۱۹۳۲ـ۱۹۹۰م) و داوید وینیاس[۱۸] (۱۹۲۹ـ )، رمان‌نویس متعهد مارکسیست، برانگیخته است.

 


  1. Juan Manuel de Rosas
  2. Gaucho
  3. Martin Fierro
  4. José Hernández
  5. Don Segundo Sombra
  6. Ricardo Güiraldes
  7. Adán Buenosayres
  8. Leopoldo Marechal
  9. Ernesto Sábato
  10. Eduardo Mallea
  11. Esteban Echeverría
  12. José Mármol
  13. Amalia
  14. Leopoldo Lugones
  15. Jorge Luis Borges
  16. Julio Cortázar
  17. Manuel Puig
  18. David Viñas