آینه سکندری (کتاب)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

آینۀ سِکَنْدَری (کتاب) The Mirror of Alexander (book)


کتابی‌ تاریخی‌ به‌ فارسی‌ از میرزا آقاخان‌ کرمانی‌ (۱۲۷۰ـ۱۳۱۴ق). در این‌ کتاب،‌ تاریخ‌ ایران‌ به‌ چهار عصر عمومی‌: عصر خرافات‌ و اساطیر شامل‌ احوال‌ آبادیان‌ و پهلوانان‌ به‌ شیوۀ‌ داستان‌ و افسانه‌؛ عصر تاریکی‌ مانند عصر آجامیان‌ و پیشدادیان‌؛ عصر شفق‌آمیز مانند احوال‌ کیانیان‌ و اشکانیان،‌ و عصر منورات‌ یعنی‌ اوقات‌ معلوم‌، تقسیم‌ شده‌ است‌. هدف‌ مؤلف‌ آن‌ بوده‌ که‌ تاریخ‌ ایران‌ را تا عصر قاجاریه‌ به‌ رشتۀ‌ تحریر درآورد اما مجال‌ به پایان‌ رساندن‌ آن‌ را نیافته‌ است‌ و کتاب‌ تا زمان‌ انقراض‌ سلسلۀ‌ ساسانی‌ و ظهور اسلام‌ را دربرمی‌گیرد. آقاخان‌ در تحلیل‌ تاریخ‌ کهن‌ ایران‌ حتی‌المقدور از دانش‌های‌ باستان‌شناسی‌، زبان‌شناسی‌، انسان‌شناسی‌ فرهنگی‌ و اجتماعی‌ سود جسته‌ و تألیفات‌ گذشتگان‌ اعم‌ از مورخان‌ یونانی‌ و اسلامی‌ را بررسی‌ کرده‌، همچنین‌ از آثار دانشمندانی چون‌ ریچاردسون‌، گیبون،‌ و مونتسکیو تأثیر پذیرفته‌ است‌. ناآشنایی‌ کافی‌ او با دانش‌های‌ یادشده‌ و نیز شور و احساسات‌ فراوان‌ نسبت‌ به‌ تاریخ‌ ایران‌ باستان‌، از اعتبار علمی‌ این‌ کتاب‌ کاسته‌ است‌.

چاپ‌ کتاب‌ به‌ تصحیح‌ میرزا جهانگیر خان‌ شیرازی‌ (صور اسرافیل‌)، دو سال‌ (۱۳۲۴ـ۱۳۲۶ق) به‌ طول‌ انجامیده است.