اخلاص

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اِخلاص

(در لغت به‌معنی خالص‌کردن، ویژه‌داشتن و عقیدۀ پاک‌داشتن) صفت انسانی که از غیر خدا دوری جوید و توجهی به مدح و ستایش و نکوهش انسان‌ها نداشته باشد و در عبادت، ریا و خودنمایی نکند. این امر آن‌گاه به انجام می‌رسد که بنده دل را از کدورت‌ها و شک‌ها پاک کند و برای اعمال خود شاهدی جز خداوند نخواهد. برخی عارفان، اخلاص را امری کاملاً پنهان دانسته‌اند که حتی بر فرشته و شیطان نیز روشن نیست. فرق میان اخلاص و صدق آن است که صدق اصل و اساس عمل است و اخلاص فرع و تابع آن. اخلاص را چهار دسته دانسته‌اند: اخلاص در گفتار، کردار، عبادات، و احوال قلبی. اخلاص در عمل آن است که آن را نه برای بهشت یا رهایی از دوزخ بلکه صرفاً به‌خاطر خدا و ملاحظۀ مقام او انجام دهد. این نوع اخلاص را از آنِ صدّیقان دانسته‌اند.