ادیان و فلسفه ها در آسیای میانه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ادیان و فلسفه‌ها در آسیای میانه (Les Religions et les Philosophies dans l\'Asie centrale)
کتابی دربارۀ فرهنگ و آداب مردم ایران و آسیای میانه، نوشتۀ کنت دو گوبینو، به زبان فرانسوی، منتشرشده در ۱۸۶۵. این اثر از مهم‌ترین آثار دو گوبینو به‌شمار می‌­رود. هرچند عنوان آن صراحتاً به آسیای میانه اشارت دارد، در واقع هدف و موضوع اصلی آن ایران است. مؤلف در این اثر به­ موضوعاتی چون خصیصۀ اخلاقی و دینی مردمان آسیا، اسلام ایرانی، صوفیگری همچون فلسفۀ ایرانی‌­ها، و افکار و آرای آزاداندیشانی که از تفکر اروپایی متأثراند پرداخته است. او در مقدمه، هدف خود را از تصنیف این اثر آشنایی با تمدن آسیایی همچون ریشۀ اندیشه‌­های تمدن غرب می‌ داند و بر آن است که شناختن این تمدن، با توجه به گسترش تجارت اروپاییان با آسیاییان بسیار سودمند است. در این کتاب، که می­ توان آن را از مهم‌ترین منابع فرهنگ عامیانه و اخلاقیات ایرانیان دانست، از علاقۀ مفرط ایرانیان به کلام و تمایلات باطنی سخن رفته است. در سه فصل آخر، که به تئاتر ایران اختصاص دارد، برخی از مهم‌ترین تعزیه­ های ایرانی معرفی و تفسیر شده است. شهرت این کتاب در آلمان بسیار بیشتر از فرانسه بوده است.