برجام

برنامه‌ی جامع اقدام مشترک (برجام) نام توافقی است که در 23 تیرماه 1394 بین ایران، اتحادیه‌ی اروپا و گروه 5+1 (آلمان، آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه، فرانسه) منعقد شد. این توافق 159 صفحه‌ای، بعد از بیست ماه مذاکره و رایزنی به دست آمد و همه‌ی طرف‌های حاضر در مذاکره، آن را موفقیتی بزرگ ارزیابی کردند. با این حال، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در 18 اردیبهشت 1397 رسماً اعلام کرد که کشورش از این توافق خارج می‌شود.

بر اساس این توافق، ایران متعهد شد تا فعالیت دو سوم از سانتری‌فیوژهای خود را متوقف کند و همچنین، دخیره‌سازی اورانیوم با غنای کم را تا 98 درصد قطع کند. همچنین ایران پذیرفت تاسیسات جدیدی برای غنی‌سازی اورانیوم یا رآکتور آب_سنگین احداث نکند. علاوه بر این، دسترسی و نظارت منظم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تاسیسات ایران، برای تایید متعهد ماندن ایران به قرارداد ضروری اعلام شد. از طرف دیگر، توافق شد که تعهد ایران نسبت به قراداد، موجب لغو تحریم‌های موجود علیه ایران در شورای امنیت ملل متحد، اتحادیه اروپا و ایالات متحده (تحریم‌های ثانویه) گردد.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از ابتدای شروع به کار خود در مقام یک سیاست‌مدار، نسبت به این توافق که در دولت قبل از او حاصل شده بود، انتقاد کرد و در نطق‌های انتخاباتی خود وعده داد که این توافق را لغو خواهد کرد. با این حال، او در زمان ریاست جمهوری خود، فرمان لغو بخشی از تحریم‌ها را امضا کرد؛ اگرچه هشدار داد که این آخرین فرصت برای پنج کشور حاضر در قرارداد است تا با آمریکا برای رفع مشکلات عمده و اساسی موجود در برجام، همکاری کنند. از آن‌جایی که ایران به تمام تعهدات خود در برجام پایبند مانده بود، هیچ کدام از قوای پنج‌گانه به درخواست ترامپ پاسخ مثبت ندادند. بدین ترتیب، او در 18 اردیبهشت 1397 خروج آمریکا از برجام و همچنین، بازگشت دوباره‌ی تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران را اعلام نمود.

برای مشاهده‌ی متن کامل برجام، می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.

منابع: