بومیان استرالیا، هنر
بومیان اُسترالیا، هنر (Aboriginal art)
هنر مردم بومی استرالیا. این هنر ماهیّت دینی و آیینی داشته، و به بازنمایی داستان‌ها و اسطوره‌های کهن پرداخته است؛ همچون اسطورۀ آفرینشِ رؤیازمان[۱] که بازتاب زندگی مبتنی بر شکارـ گردآوری این مردمان است. آنان در هنرآفرینی خود بیشتر از مواد و مصالح بی‌دوام استفاده می‌کردند، ازجمله نقاشی بر پوست درخت[۲]، یا کنده‌کاری بر تنۀ درختان و کُنده‌های چوبی، که از نمونه‌های قدیمی آن‌ها شمار اندکی باقی مانده است. حال آن‌که از صخر‌ه‌نگاری[۳]ها، بقایای بسیاری بدون آسیب‌دیدگی، برجا مانده، که معرّف یکی از غنی‌ترین و مستمرترین سنّت‌های هنری جهان است. در بیشتر این آثار نقش‌ونگارهای انتزاعی[۴] و پیکرهای چکیده‌نما[۵] دیده می‌شود. بومیان استرالیا بر روی زمین و اندام آدمی نیز نقاشی می‌کرده‌اند، که اغلب بخشی از آیین‌های تشرّف است. رنگ‌های به‌کاررفته عبارت‌اند از قهوه‌ای، قرمز، و زرد اخرایی از خاک، سفید از گِل سفید، و سیاه از زغال. تصاویرِ منقوش، بازتاب مناظر و جانوران محیط اطراف است؛ همچون کانگورو، سوسمار آبی و مرغ ماهی‌خوار استرالیایی، یا افسانه‌هایی که مضمون بیشتر آن‌ها سفر است. در برخی نواحی استرالیا، انسان‌ها و جانوران به‌شیوۀ پرتونگاری[۶]، با بازنمایی استخوان‌بندی و اعضای داخلی بدن، تصویر شده‌اند. اطراف طرح‌ها و پیکره‌ها با هاشور و نقطه‌چین یا نقش‌و‌نگار انباشته شده، و به‌ندرت فضایی در سراسر تصویر خالی مانده است. تصویر پنجۀ دست انسان در تمامی صخرهنگاریها دیده می‌شود. کنده‌کاری بر روی صخره نیز درسراسر قارّه معمول بوده است. آثار غار کونالدا[۷] در جنوب استرالیا و نیز آثار جایگاه انسان آغازین[۸] واقع در شبه‌جزیرۀ کیپ یورک[۹] در شمال کوئینزلند[۱۰] قدیمی‌ترینِ آن‌هاست. طرح‌های انتزاعی، ردّپای جانوران، و زنجیره‌های پرپیچ‌و‌خمِ تزیینی در این آثار، قدمتی حدود ۱۵هزار تا ۲۰هزار سال دارند. در قارۀ استرالیا نقاشی‌های غاری[۱۱] نیز یافت شده‌اند؛ ازجمله راهروهای وسیع زیرزمینی در منطقۀ لورا[۱۲] در کیپ یورک که بر آن‌ها ارواح باریک‌اندامکوینکان[۱۳] به‌تصویر درآمده‌اند؛ و غارنگاره‌های کیمبرلیز[۱۴] با موجودات بلندقامتی در رنگ‌های قرمز و سفید. همچنین کنده‌کاری بر روی تنۀ درختان برای مراسم تشریف یا تدفین در مناطق مختلف دیده می‌شود.