بیالیک، خایم ناخمان (۱۸۷۳ـ۱۹۳۴)
بیالیک، خایْم ناخمان (۱۸۷۳ - ۱۹۳۴) (Bialik, Chaim Nachman)
شاعر، نویسنده، و مترجم یهودی، زادۀ اوکراین. شهرت ادبیاش را با انتشار طلبۀ تلمود[۱] تثبیت کرد و سرانجام در مقام بزرگترین شاعر جدید یهودی شناخته شد. مقالهنویس، نویسندۀ داستان کوتاه، و ویراستار نیز بود. با ترویج زبان عبری و اعلام جرم برضد رفتار غیرانسانی، در طول زندگیاش در مقام یکی از «فرزانگان اودسا» و سخنگوی غیررسمی یهودیان اروپای شرقی همواره تأیید و تحسین شد. از ۱۹۲۴ در فلسطین زندگی کرد و پس از چندسال تدریس در یک مدرسۀ تلمودی ساکن اودسا شد (۱۹۰۰)؛ و پیش از نقل مکان به فلسطین، از ۱۹۲۱ تا ۱۹۲۴ مقیم برلین بود.
شعر بیالیک نشاندهندۀ آرزوها و ناکامیهای زندگی یهودیان اروپای شرقی در زمانی بود که فروپاشی سنتها و مهاجرت دستهجمعی به امریکا نظام کهن را تغییر میداد. بهویژه، شعرِ «در شهر کشت و کشتار[۲]» (۱۹۰۳)، که پس از یک قومکشی سروده بود، احساسات تند صهیونیستی را برانگیخت.
بیالیک بسیاری از آثار کلاسیک جهان را به عبری ترجمه کرد که دون کیشوت[۳]، اثر سروانتس[۴]، و ویلهلم تِل[۵] اثر شیلر[۶] ازجملۀ این متون بودند. در تأسیس شرکت انتشاراتی دِویر[۷] نیز همکاری کرد.