تاریخ و سفرنامه حزین
تاریخ و سفرنامۀ حَزین
کتابی به فارسی، تألیف محمدعلی حزین لاهیجی (۱۱۰۳ـ۱۱۸۰ق) مشتمل بر تاریخ اواخر صفویه، افاغنه و نادرشاه و سفرنامه مؤلف. مؤلف در این کتاب به شرح خاندان خود و نیز خاطراتش از دوران کودکی تا ایام تحصیل در اصفهان و سپس سفر به شهرهای ایران و اوضاع سیاسی ایران در زمان حملۀ افغان‌ها به اصفهان و پس از آن تا ظهور نادرشاه و شکست افغان‌ها و مهاجرت خود به هند پرداخته است. این کتاب از دو منظر حائز اهمیت است: نخست، مؤلف شرح حال بسیاری از دانشمندان، علما، فقها، حکما، و عرفای معاصرش را، که در منبع دیگری نمی‌توان یافت، بیان می‌کند؛ و دیگر، تصویر دقیقی است از اوضاع سیاسی ایران در آن دوران که او خود شاهد و ناظر آن بوده است. این کتاب نخست به ضمیمۀ دیوان حزین منتشر شد (۱۳۵۰ش)، و سپس علی دوانی آن را تصحیح کرد و به‌چاپ رساند (تهران، ۱۳۷۵ش).