جامع البیان فی تفسیرالقرآن
جامِعُ‌البَیان فی تَفسیرِالقُرآن
(یا: تفسیر طبری) تألیف محمّد بن جریر طبری در ۲۷۰ق، کتابی به عربی در تفسیر قرآن. نخستین و مهم‌ترین مرجع تفاسیر مأثور (نقلی) است؛ امّا چون شامل مباحث نظری و استنباطی نیز هست در عصر خود جزو تفاسیر عقلی به‌شمار می‌رفته است. طبری به صرف نقل روایات اکتفا نکرده است و به توجیه و مقایسۀ آن‌ها نیز می‌پردازد. وی با تفسیر به رأی کاملاً مخالف است. مسئلۀ اختلاف قرائت‌ها در این تفسیر جایگاهی ویژه دارد و مؤلف در معانی مفردات قرآنی به ادبیات عرب در دورۀ جاهلیت عنایتی بسیار داشته است. به مسائل نحوی و کلامی نیز پرداخته است. این اثر نخستین‌بار در قاهره به‌چاپ رسید (۱۳۲۱ق). گزیده‌هایی گوناگون نیز از این تفسیر به‌چاپ رسیده است. آنچه به ترجمۀ تفسیر طبری شهرت دارد، ترجمۀ این تفسیر نیست؛ زیرا در آن بیشتر از قصص تاریخ طبری استفاده شده است.