حمام گنجعلی خان
| حمام گنجعلی‌خان | |
|---|---|
| نام | حمام گنجعلی‌خان |
| موقعیت | کرمان |
| کاربری | حمام |
| زمان ساخت | قرن 11ق |
| سازنده | استاد محمدسلطان یزدی |
حمام گنجعلی‌خان
حمامی مشهور و دیدنی متعلق به قرن 11ق در کرمان. معمار این بنا استاد سلطان محمد یزدی بوده است که هنر معماری را با استفاده از مصالح گوناگون در این مجموعه به بهترین‌شکل ممکن نمایان ساخته است. بر سردر ورودی حمام نقاشی‌های زیبای روزگار صفوی دیده می‌شود و بنای حمام نیز دربرگیرندۀ مقرنس‌کاری، کاشی‌کاری و نقاشی گچ‌بری بسیار دیدنی است. این حمام شانزده متر طول و 30 متر عرض دارد. طول صحن گرمخانه 25?6 متر عرض آن 5?7 متر و وسعت آن 8?44 متر مربع است. مساحت کل حمام 1.380 متر مربع است. حمام از دو قسمت رختکن و گرمخانه تشکیل شده است. در غرفه‌های رختکن قرینه‌سازی در ایوان‌ها، ایوانچه‌ها و ستون‌های سنگی فضایی مناسب و دیدنی به‌وجود آورده است. رختکن به شش غرفه تقسیم می‌شود که هر یک از این غرفه‌ها به یک صنف جامعه که عبارت بودند از سادات، روحانیون، خوانین، رعایا، اعیان و بازاری‌ها تعلق داشت. هم‌اکنون در هر غرفه یک یا دو مجسمه از هر یک از گروه‌های یادشده قرار داده شده است. بخش گرمخانه دارای یک حوض آب سرد با طاقی خیمه‌مانند است و هشت ستون حمام آن را زیباتر کرده است. طراحی و اجرای کانال‌کشی آب و فواره‌ها بسیار استادانه و دقیق انجام گرفته است اما مهم‌ترین مسئله شایان توجه در معماری گرمخانه همانندی و هم‌شکلی سنگ‌های کف گرمخانه با ساختمان سقف است به‌طوری که اگر سقف لوزی‌شکل باشد سنگ مقابل آن در کف حمام نیز به شکل لوزی است. از دیگر شگفتی‌های این حمام «سنگ ساعت زمان» آن است. این حمام تا 60 سال پیش دایر بوده است اما اکنون کاربرد گردشگری و توریستی دارد.