حمید الدین، احمد بن یحیی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حمیدالدین، احمد بن یحیی (1895- 1962) Ahmad Bin Yahya Hameed-Al-Deen


(ملقب به الناصر لدین الله) از حاکمان زیدیه در یمن. پدرش امام یحیی که حاکم یمن بود، پس از عقب‌نشینی ترک‌های عثمانی از این کشور و تشکیل پادشاهی متوکلی یمن، برای بسط قدرت مرکزی حکومتش او را مامور سرکوب جدایی‌طلبان در نقاط مختلف این کشور کرد. دلاوری‌های حمیدالدین در این جنگ‌ها سبب شد تا او را احمد جنی لقب دهند. وی در حجه مستقر شد تا این که پدرش او را به امارت استان تعِز منصوب کرد. این اتفاقات همه پس از اتمام جنگ جهانی اول و متلاشی شدن امپراتوری عثمانی رخ داده است.

از سال 1937 امام یحیی پسرانش را به لقب سیف الاسلام ملقب کرد و به احمد که با ایده‌ی امامت زیدیه موافقت نداشت منصب ولایتعهدی خود را داد. در زمان انقلاب مشروطه (1948) توطئه‌ی ترور احمد که والی تعِز بود ناکام ماند و توانست به شهر حجه فرار کند. او با گردآوری و سازماندهی مجدد نیروهایش، به صنعاء حمله برد و با تصرف آنجا انقلاب را به شکست کشاند. پس از در دست گرفتن تمام یمن، لقب الناصر لدین الله را برای خود برگزید. وی در دوران امامت (پادشاهی) خویش سیاست انزوا را برگزید، با این حال در اواسط دهه‌ی 1950م توافق‌نامه‌هایی با اتحاد جماهیر شوروی و به ویژه چین امضا کرد. احمد در سال 1956 همراه جمال عبدالناصر و ملک سعود ائتلاف سه‌گانه‌ی مصر- یمن- سعودی را در مقابل پیمان بغداد تشکیل داد. در 1958 به اتحاد مصر- سوریه پیوست، اما در 1961 پس از بیانیه‌ی ضد سوسیالیستی‌ای که صادر کرد این اتحاد فروپاشید. در 1955 انقلابی را که به رهبری احمد ثلایا راه افتاده بود و دو برادر امام احمد به نام‌های عبدالله و عباس در آن شرکت داشتند سرکوب و این دو برادر را همراه سران انقلاب اعدام کرد. در مارس 1961 امام احمد در بیمارستان شهر حُدیده از سوی سه تن از افسران ارتش ترور شد، اما به طرزی شگفت به رغم زخم‌هایی که برداشت، گریخت و یک سال بعد بر اثر این زخم جان باخت.

با مرگ او پسرش، محمد البدر، تنها یک هفته حکم راند و پس از آن نظام جمهوری در یمن با پیروزی انقلاب مردمی برپا شد.