درگزینی، ابوالقاسم ( ـ۵۲۷ق)
دَرْگَزینی، ابوالقاسم ( ـ۵۲۷ق)
| ابوالقاسم درگزینی | |
|---|---|
| درگذشت | ۵۲۷ق |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | دبیر |
| شغل و تخصص های دیگر | سیاستمدار |
| لقب | قوام الدین |
| گروه مقاله | تاریخ ایران |
(ملقب به: قوام‌الدین) دبیر و وزیر سلجوقیان عراق و خراسان. نخست به خدمت کمال‌الملک سقمیرُمی درآمد و با غلبۀ سنجر بر محمود (۵۱۳ق)، درگزینی خود را به سنجر نزدیک کرد و به‌سمت ریاست طغراء و انشاء او منصوب شد. در دوران وزارت شمس‌الملک، متصدی دیوان عرض گردید و تمام دفاتر و اوراق عرض به او سپرده شد. در ۵۱۸ ق پس از قتل شمس‌الملک، درگزینی وزارت یافت. هنگامی که سنجر زمام امور را به طغرل سپرد (۵۲۵ق)، او همچنان سمت خود را حفظ کرد و توانست نفوذ فرمان خود را در خراسان و عراق (شرق و غرب) گسترش دهد.
سنجر به او اعتماد تمام داشت و اوراق مهرشدۀ خود را در اختیار او قرار می‌داد. درگزینی با سوءاستفاده از آن اوراق، موجبات نابودی رقبای خویش را فراهم ساخت و به گفتۀ برخی، بزرگانی چون قاضی ابوسعید هروی، شمس‌الملک وزیر، و عین‌القضات همدانی را به‌قتل رساند. او به‌اتهام سستی در انجام امور، به‌دستور طغرل کشته شد. درگزینی در شعر و انشاء تبحر داشت و با وجود درنده‌خوییِ افسارگسیخته توسط شاعرانی چون سنایی غزنوی و عمادی قزوینی مدح شده است.