رضا قلی خان قاجار ( ـ اوایل قرن ۱۳ق)

رضا قلی‌خان قاجار (1162 ـ اوایل قرن ۱۳ق)

رضا قلی خان قاجار
زادروز	1162ق
درگذشت	اوایل قرن ۱۳ق
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	سیاستمدار
گروه مقاله	تاریخ ایران
خویشاوندان سرشناس	محمدحسن خان قاجار (پدر)

از سرکردگان ایل قاجار. پسر هشتم محمدحسن‌ خان قاجار و برادر ناتنی آقا محمدخان قاجار، مؤسس سلسلۀ قاجار، بود. مادرش از بانوان خاص حرم شاهی به شمار می‌رفت. پس از کشته شدن پدرش در ۱۱۷۲ق، با كمک محمد خان قوانلو، ‌بيگلر بيگی مازندران، او و برادران و بستگانش به طايفۀ تموت پناه بردند. در 1177ق، بسطام خان زند كه از امرای زندیه بود، او و برادرانش را روانۀ تهران كرد و کریم خان زند احترام و محبت بسياری به او كرد. كریم خان، آقا محمد خان و حسينقلی خان را به شيراز و ديگر برادران از جمله رضا قلی خان را همراه خويشاوندانش به قزوين فرستاد.

او پیش از درگذشت کریم‌خان (۱۱۹۳ق) با اجازۀ وی به اصفهان رفت و بعد از وفات کریم خان، همراه آقامحمدخان که از شیراز گریخته بود، به‌ تهران آمد. اما رضا قلی‌خان با کمک برادر دیگرش بر ضد آقامحمدخان شورید ولی مدتی بعد با او از در آشتی درآمد و در ۱۱۹۵ق، روانۀ آمل شد. در آن‌جا، بار دیگر سر به شورش برداشت و آقامحمدخان را محاصره و دستگیر و زندانی کرد و بر بارفروش (بابل) و ساری مسلط شد، ولی سایر برادرانش، آقامحمدخان را از زندان نجات دادند. رضا قلی‌خان ناگزیر به اصفهان نزد علی مرادخان زند و از آن‌جا به مشهد نزد شاهرخ افشار رفت و اندکی بعد در همان‌جا درگذشت.