سگ ـ پرنده، نقش مایه
سگ ـ پرنده، نقش‌مایۀ
(یا: سگ ـ مرغ مقدس) از نقش‌مایه‌های هنر ایران در دورۀ ساسانی بر روی پارچه‌ها و گچبری‌ها. سگ ـ پرنده، سگی تیزدندان و بالدار است. منشأ این نقش‌مایه در هنر ساسانی آشکار نیست؛ شماری از شرق‌شناسان آن را صورتی دگرگون‌شده از اژدها می‌دانند که از هنر چین اقتباس شده بود، اما گروهی دیگر با اشاره به صفت اهریمنی اژدها در اَوِستا، این نظر را رد می‌کنند و آن را نقش سیمرغ می‌پندارند. نقش‌مایۀ سگ ـ پرنده در هنر آسیای میانۀ باستان رواج داشت و آن را با نام آشینو یا آشینا یا همان گرگ مقدس ترکان باستان می‌شناسند. شاید این نقش‌مایه در دورۀ خسرو انوشیروان، از هنر ترکان آسیای میانه اقتباس شده بود.