شلایرماخر، فریدریش (۱۷۶۸ـ۱۸۳۴)

شلایِرماخِر، فِریدریش (۱۷۶۸ـ۱۸۳۴)(Schleiermacher, Friedrich)

شلايِرماخِر، فِريدريش

متکلم، فیلسوف و مترجم آلمانی، از صاحبنظران برجستۀ مذهب پروتستان و مؤسس مکتب سانتیمانتالیسم (احساساتیگری). در ۱۷۹۶ در برلین به محفل رمانتیک فریدریش شلگل پیوست و پس از مطالعۀ آثار افلاطون، اسپینوزا و کانت سخنرانی‌های دینی (۱۷۹۹) را منتشر کرد که در رد خردگرایی حاکم و تلاش برای پی‌ریزی مسیحیت جدیدی بود که کانت و اسپینوزا را با یکدیگر آشتی می‌داد. مکتب او حقایق دین و اخلاق را نه با عقل که با دل قابل درک می‌داند و ادعا می‌کند که دین یعنی احساس. اثر عمدۀ او ایمان مسیحی در ۱۸۲۱ منتشر شد. شلایرماخر در برسلاو آلمان به‌دنیا آمد. در اشتولپۀ پومرانی واعظ دربار شد (۱۸۰۲ـ۱۸۰۴). مدتی در دانشگاه هاله تدریس کرد (۱۸۰۳ـ۱۸۰۶) و سپس به برلین بازگشت و در ۱۸۱۰ با یوهان فیشته دانشگاه برلین را بنیاد نهاد. آن‌گاه خود استاد الهیات دانشگاه شد. سرانجام در برلین درگذشت. او از فلاسفه بیش از همه متأثر از افلاطون و اسپینوزا بود و مجموعه آثار افلاطون را به آلمانی ترجمه کرد.

 

---