شورش چهل و پنج

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شورش چهل و پنج (تاریخ انگلستان) The Forty-Five

شورش 1745 جاکوبی‌ها[۱] یا هواداران خاندان سلطنتی استیوارت[۲] به رهبری شاهزاده چارلز ادوارد استیوارت. شاهزاده چارلز با سپاهیان متشکل از کوهپایه‌‌نشینان اسکاتلند، ادینبورگ را اشغال و تا شهر دربی[۳] در خاک انگلیس پیشروی کرد اما از این نقطه عقب نشست. این شورش در 1746 به دست نیروهای انگلیسی به فرماندهی دوک کامبرلند[۴] در نبرد کالودن[۵] سرکوب شد. در 1740، جنگ‌ جانشینی اتریش بین اتریش (که مورد حمایت انگلیس و هلند بود) و پروس[۶] (که فرانسه و اسپانیا حامی آن بودند) آغاز شد. حکومت فرانسه در 1744 برای وادار ساختن انگلیس به صرف‌ نظر کردن از حمایت از اتریش، نیرویی پانزده‌هزار‌ نفری را برای حمله به انگلیس و اعاده چارلز ادوراد استیوارت به سلطنت تدارک دید. نیروهای مهاجم فرانسه در مارس 1744 به وسیله ناوگان انگلیس عقب رانده شدند و طرح فرانسه عقیم ماند. با وجود این، با شکست نیروهای انگلیسی در 1745 در فونتونا[۷] هواداران خاندان استیوارت[۸] فرصت را برای قیام مناسب دانستند. بسیاری از هواداران خاندان سلطنتی استیوارت در انگلیس و اسکاتلند از هانوری‌ها بیزار بودند و نفرت از این خاندان به ویژه در بین اسکاتلندی‌ها که چارلز می‌توانست روی حمایت سران قبایل آن حساب کند، شدید‌تر بود. چارلز به همراه هفت‌نفر در مویدارت[۹] در اسکاتلند از کشتی پیاده شد. مردم اسکاتلند از ادعای وی بر تاج و تخت انگلیس به گرمی استقبال کردند. وی در 19 اوت 1745 پرچم خود را در گلنفینان[۱۰] برافراشت و نیروهای تحت فرمانش در 21 سپتامبر 1745 در نبرد پریستونپنز[۱۱] با نیروهای ژنرال کوپ روبه رو شدند. این چهار دقیقه بیش‌تر طول نکشید چون نیروهای ژنرال کوپ[۱۲] در برابر حمله سوارنظام کوهستانی چارلز تاب مقاومت نیاورده و پا به فرار گذاشتند. در پایان سپتامبر 1745 نیروهای چارلز به پنج‌هزار نفر رسید. وی به سمت جنوب حرکت کرد و ادینبورک، کارلایل[۱۳] و منچستر را تصرف کرد. اما هنگامی که نیروهای چارلز به دربی رسیدند، روسای قبایل اسکاتلند وی را مجبور به بازگشت کردند. انگلیس در دوران حکومت هانوورها[۱۴] رشد و ترقی کرده بود و به همین علت تنها 200 نفر در انگلیس به چارلز ملحق شده بودند و دو سپاه انگلیسی به سمت نیروهای چارلز در حال پیشروی بودند. چارلز به داخل خاک اسکاتلند عقب نشست و 18‌هزار نیروی انگلیسی در فرماندهی ویلیام، دوک کامبرلند به تعقیب وی پرداختند. در آوریل 1746 تعداد نیروهای وی به 2هزار نفر کاهش یافت. با وجود این، چارلز تصمیم گرفت با نیروهای انگلیس درگیر شود و نبرد بین دوطرف در 16 آوریل 1746 در کالودن آغاز شد. تلاش نیروهای تحت فرمان چارلز برای حمله غافلگیرانه شبانه با شکست روبه رو شد و نتیجه‌ای جز تحلیل نیروهای اسکاتلندی‌اش به بار نیاورد. نبرد با آتش توپخانه نیروهای انگلیسی آغاز شد، خطوط مقدم اسکاتلندی‌ها فرو ریخت و یورش آن‌ها با آتش منظم نیروهای انگلیسی متوقف ماند. در این جنگ سیصد نفر از نیروهای تحت فرمان کامبرلند و یک هزار نفر از نیروهای اسکاتلندی کشته شدند. چارلز در هیچ یک از نبردها شخصاً شرکت نکرد به همین دلیل تعدادی از سربازانش به او لقب ایتالیایی[۱۵] ترسو دادند.



  1. Jacobites
  2. Charles Edward Stuart
  3. Derby
  4. Duke of Cumberland
  5. Culloden
  6. Prussia
  7. Fontenoy
  8. Jacobites
  9. Moidart
  10. Glenfinan
  11. Prestonpans
  12. General Cape
  13. Carlisle
  14. Hanoverians
  15. Italian Coward