عادل شاه افشار

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

عادل‌شاه افشار (۱۱۳۷ـ۱۱۶۲ق)

(یا: علی‌شاه) شاهزادۀ معروف افشار و از مدعیان سلطنت بعد از نادرشاه افشار. نام وی علیقلی‌خان، پسر ابراهیم خان ظهیرالدوله و برادرزادۀ نادرشاه افشار بود. در ۱۱۵۵ق نادر وی را که چندی سردار زابلستان بود به سپهسالاری خوارزم تعیین کرد و سه سال بعد به مشهد بازگشت. نادرشاه در اواخر عمر (۱۱۶۰ق) او را برای دفع آشوب سیستان فرستاد اما وی که در نزد نادر به اخذ بعضی اموال متهم شده بود سر از اطاعت پیچید و با شورشیان سیستان و زابل و هرات همراه شد. پس از اطلاع از کشته‌شدن نادرشاه به مشهد رفت و بعد از کشتن پسران نادر، به تخت پادشاهی نشست (۲۷ جمادی‌الثانی ۱۱۶۰ق) و خود را «عادل‌شاه» یا «علی‌شاه» نامید و سکه و خطبه به نام خود کرد. آن‌گاه خزائن شاهی را تصرف کرد و یک چند در مازندران به خوش‌گذرانی پرداخت. همچنین اکراد قوچان را تنبیه کرد. عاقبت در جنگ با ابراهیم‌خان افشار (ابراهیم شاه افشار) شکست خورد (جمادی‌الثانی ۱۱۶۱ق). ابراهیم‌خان او را دستگیر و نابینا کرد. در ۱۱۶۲ق هنگامی که شاهرخ میرزا به پادشاهی رسید، به فرمان او و زنان حرم نادر، وی را قطعه‌قطعه کردند. مورخان از دلیری و زیبایی و شجاعت عادل‌شاه حکایات نقل کرده‌اند.