علی اکبر تجویدی
| علی‌اکبر تجویدی | |
|---|---|
| زادروز |
تهران 1305ش |
| درگذشت | پاریس 20 خرداد 1396ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | نقاشی- مدرسه صنایع مستظرفه |
| شغل و تخصص اصلی | مترجم و پژوهشگر تاریخ هنر ایران |
| شغل و تخصص های دیگر | باستان‌شناس و نقاش |
| آثار | نقاشی ایرانی از کهن‌ترین روزگار تا دوران صفوی (1352) |
| گروه مقاله | نگارگری و مجسمه سازی |
| خویشاوندان سرشناس | علی تجویدی (برادر) |
علی‌اکبر تجویدی (تهران 1305- پاریس 20 خرداد 1396ش)
مترجم، پژوهشگر تاریخ هنر ایران، باستان‌شناس و نقاش ایرانی. فرزند هادی خان تجویدی، از شاگردان کمال‌الملک، و از هنرآموختگان مدرسه‌ی صنایع مستظرفه بود. بیش‌تر مقالات علی‌اکبر تجویدی در حوزه‌های تاریخ هنر، هنرهای سنتی، معماری و باستان‌شناسی در دو دهه‌ی ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ در مجله‌ی هنر و مردم انتشار یافته است. دبیری دومین بی‌ینال تهران در سال ۱۳۳۹ و نیز معرفی هنرمندان ایرانی به نمایشگاه‌های بین‌المللی هنر پاریس در دهه‌ی ۱۳۵۰، از جمله فعالیت‌های دیگر او است.
همکاری در انتشار کتاب پنجمین کنگره‌ی جهانی باستان‌شناسی و هنر ایران در سال ۱۳۴۷ از فعالیت‌های مهم تجویدی در پژوهش هنر و باستان‌شناسی ایران است. او همچنین یکی از آغازگران پژوهش‌های جدی نظری در تاریخ نقاشی ایرانی است. پژوهش‌ها و تأملات او در این زمینه در کتابی با عنوان نقاشی ایرانی از کهن‌ترین روزگار تا دوران صفوی (۱۳۵۲) منتشر شده است. این کتاب، نخستین کتاب تخصصی دربارۀ نقاشی ایرانی است که به صورت تاریخی، از نقاشی غارهای لرستان و ادوار متعدد تا دوره‌ی صفوی را همراه با نمونه‌های تصویری بررسی می‌کند.
تجویدی به خاطر زندگی طولانی‌مدت در فرانسه و تسلط بر زبان فرانسه، در ترجمه و انتشار چند کتاب نقش مهم و تأثیرگذاری داشته است. از جمله، انتشار این دو کتاب: هنر مدرن ایران[۱] (۱۹۶۷) و برگزیدۀ اشعار حافظ[۲] (۱۹۸۹). او پس از انقلاب اسلامی ایران، مصدر خدمات فرهنگی بسیاری بوده است؛ از جمله تدریس در مقطع کارشناسی ارشد هنر، به دعوت دانشگاه هنر تهران (1370- 1375). آخرین سال‌های عمر علی‌اکبر تجویدی در بیماری و خانه‌نشینی در شهر پاریس سپری شد. پیکر علی‌اکبر تجویدی، بنا بر وصیتش، بعد از مرگ به ایران منتقل و در قطعه‌ی هنرمندان بهشت زهرا دفن شد. علی و محمد تجویدی (هردو: آهنگساز و نوازنده) برادران او بوده‌اند.
منابع: