فرنگی سازی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فَرنگی‌سازی

اصطلاحی برای توصیف الگوبرداری ناقص نگارگران ایرانی از نقاشی اروپایی. این شیوه بیش از ۲۰۰ سال، از اواخر قرن ۱۱ق تا اوایل قرن ۱۴ق در ایران رواج داشته است. این هنر التقاطی، به موازات مکتب اصفهان رشد کرد، و برداشت‌هایی ناقص از ژرفانمایی و برجسته‌نمایی و منظره‌پردازی اروپایی، از ویژگی‌های آن بود. اصطلاح فرنگی‌سازی بر دو شیوه دلالت دارد: یکی نقاشی‌هایی که با تقلید از فن نقاشی فرنگی، با سوژه‌های فرنگی یا ایرانی تصویر می‌شد؛ و دیگری نقاشی‌هایی با فن و شیوۀ ایرانی، لیکن آدم‌ها و مناظر اروپایی. سابقۀ نوع اخیر به قرن ۱۱ می‌رسد که پس از سرازیرشدن نقاشی‌ها و باسمه‌های اروپایی به ایران رواج یافت. فرنگی‌سازی، از زمان رضا عباسی آغاز شد. تجربه‌های فرنگی‌سازی در نهایت به مکتب زند و قاجار (پیکرنگاری درباری) انجامید. علیقلی جبه‌دار از نخستین کسانی بود که فرنگی‌سازی را در ایران متداول کرد. آقانجف هم از دیگر نمایندگان فرنگی‌سازی در دوران قاجار بود.