فلارد، شهرستان
| فلارد، شهرستان | |
|---|---|
| استان | استان چهارمحال و بختیاری |
| بخش | مرکزی و امامزاده حسن |
| جمعیت | 33,023نفر (1395ش) |
| موقعیت | واقع در غربِ نواحی مرکزی ایران و جنوب شرقی استان چهارمحال و بختیاری |
| نوع اقلیم | معتدلِ مایل به سرد و نیمه‌مرطوب |
| ارتفاع از سطح دریا | حدود 1,800متر (در مرکز شهرستان) |
| نام لاتین | Falard |
| شهر ها و آبادی ها | مال‌خلیفه |
فلارد، شهرستان (County) Falard
واقع در غربِ نواحی مرکزی ایران و جنوب شرقی استان چهارمحال و بختیاری، با مرکزیت اداری شهر مال‌خلیفه. با وجود حضور جوامع روستایی و انسانی در این منطقه، از پیش از ورود اقوام آریایی به سرزمین ایران و حتی از دورۀ پارینه‌سنگی، تاریخ سیاسی آن، به عنوان ناحیه‌ای از مناطق ایل بختیاریِ شمال خوزستان، به آغاز حکومت صفویان برمی‌گردد. از سدۀ 3ق، استان کنونی چهارمحال و بختیاری در محدودۀ سرزمین لر بزرگ قرار داشت؛ از میانۀ سدۀ ششم تا اواسط سدۀ 9ق، جزو قلمرو اتابکان لر بزرگ بود؛ از آغاز حکومت صفویه با سپرده شدن حکومت منطقه به یکی از سران ایل بختیاری، به نام میرجهانگیر بختیاری، به‌تدریج نام این نواحی به اسم ایل بختیاری معروف شد. از زمان شاه عباس اول، با تعیین اصفهان به عنوان پایتخت، بر اهمیت منطقۀ بختیاری افزوده شد. در همین دوره با شکل‌گیری برخی از شهرهای کنونی استان، منطقه به دو ناحیۀ «چهارمحال» و «بختیاری» تقسیم شد و پس از آن، غالباً، بخش چهارمحال که طایفه‌های یکجانشین‌شدۀ بختیاری در آنجا ساکن شده بودند از توابع اصفهان به حساب آمده. در دورۀ قاجار، چهارمحال و بختیاری از لحاظ ادارۀ سیاسی گاه جزو اصفهان، گاه فارس و گاه خوزستان بوده است. ایل بختیاری و سرانش در فتح اصفهان و نهضت مشروطه نقش مهمی داشتند. در اولین تقسیمات کشوری معاصر (۱۳۱۶ش) منطقۀ چهارمحال و بختیاری (مشتمل بر بخش‌های شهرکرد، اردل و لردگان) جزو توابع شهرستان اصفهان شمرده شد. از همین دوره فلارد یکی از دهستانهای بخش لردگان بوده. در سال ۱۳۳۱ش چهارمحال و بختیاری از شهرستان اصفهان جدا، و به عنوان شهرستان شهرکرد با مرکزیت شهرکرد ایجاد گردید. سال بعد فرمانداری بختیاری و چهارمحال تشکیل شد. در ۱۳۳۷ش فرمانداری کل بختیاری و چهارمحال به مرکزیت شهرکرد تشکیل گردید که ابتدا شامل دو فرمانداری شهرکرد و ایذه بود که زیر نظر استان اصفهان اداره می‌شد. در سال ۱۳۵۲ش فرمانداری کل بختیاری و چهارمحال به استان چهارمحال و بختیاری تغییر نام یافت. در سال 1359ش، شهرستان لردگان در استان مورد نظر تشکیل شد. در روزهای آخر سال 1368ش، ایجاد بخش فلارد (متشکل از دهستانهای فلارد و پشتکوه)، به مرکزیت روستای مال‌خلیفه، در شهرستان لردگان تصویب شد. این روستا در سال 1381ش به شهر تبدیل شد. و نهایتاً در سال 1401ش، براساس مصوبۀ هیأت وزیران در جلسۀ 1 تیر همان سال، ضمن تغییر و تحولاتی در بخش فلارد، این بخش از لردگان جدا شد و به شهرستان ارتقاء یافت.
شهرستان فلارد متشکل است از دو بخش، چهار دهستان (با بیش از 60 روستای مسکونی) و یک شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستانهای فلارد و شهریار، به مرکزیت شهر مال‌خلیفه)، و بخش امامزاده حسن (مشتمل بر دهستانهای پروز و پشتکوه، به مرکزیت روستای شاه‌نجف). براساس سرشماری بخش فلارد در سرشماری سال 1395ش، جمعیت شهرستان در سرشماری مذکور 33,023نفر بوده است، که از این مقدار حدود 12درصد ساکن مال‌خلیفه و باقی ساکن نقاط روستایی یا عشایر بوده‌اند. شهرستان فلارد در شمال با شهرستان خان‌میرزا، در غرب با شهرستان لردگان، در جنوب با شهرستان دنا (استان کهگیلویه و بویراحمد)، و در شرق با شهرستان سمیرم (استان اصفهان) محدود شده است.
شهرستان فلارد با حدود 580کیلومترمربع مساحت و ارتفاع 1,800متر (در مرکز آن)، در منطقه‌ای کوهستانی و جنگلی واقع شده است. اقلیم آن معتدلِ مایل به سرد و نیمه‌مرطوب است. عمدۀ کوهستان این شهرستان که از جانب شمال شرقی به سمت جنوب شرقی امتداد دارد و از ارتفاعات زاگرس جنوبی است را جنگل‌های بلوط در بر گرفته است. مردم فلارد لر بختیاری و شیعۀ دوازده‌امامی و عمدتاً دامدار و کشاورزند. شمار زیادی از مردم این شهرستان نیز کامیون‌دارند. مهم‌ترین محصولات فلارد شامل غلات و حبوبات (خاصه گندم و جو و برنج)، گیاهان دارویی، انگور، سیب و انار می‌شود. علاوه بر چشمه‌های پرشمار و رودهای فصلی و دائمی (چون خرسان و شیلانه)، منابع زیرزمینی نیز در تأمین آب کشاورزی و زراعی شهرستان نقش مهمی دارد؛ خاصه که خشکسالی و ایجاد سد بر روی رودخانه‌های استان چهارمحال و بختیاری و انتقال آب آنها برای صنایع شهرستان‌های اصفهان و خوزستان، در یک-دو دهۀ اخیر اشکالات زیادی در بخش کشاورزی چهارمحال و بختیاری ایجاد کرده است. عمدۀ رودهای شهرستان فلارد، از سرشاخه‌های رود کارون هستند. این شهرستان یک مجتمع پتروشیمی، معادن و کارخانه‌های مصالح و سنگ‌های ساختمانی، و چند کارخانۀ تولید کود شیمیایی و مواد خوراکی آبزیان دارد.