لایپزیگ
لایْپْزیگ (Leipzig)
شهر مهم تجاری و صنعتی در غرب ساکس[۱]، در آلمان، کنار رود وایسه الستر[۲] (ریزابۀ رود الب[۳])، در ۱۴۵ کیلومتری جنوب غربی برلین، با ۴۷۸,۲۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۵). صنایع آن عبارت‌اند از چاپ، انتشارات، و تولید فلز، کالاهای چرمی، کاغذ، و آلات موسیقی. این شهر میزبان نمایشگاههای متعدد، ازجمله نمایشگاههای مهم صنعتی و کتاب است. همچنین مرکز کارهای هنری، فرهنگی، و آموزشی است و دانشگاه آن در ۱۴۰۹م تأسیس شد. استخراج لیگنیت (زغال قهوه‌ا‌‌ی) و تولید مواد شیمیایی از زمان وحدت دوبارۀ آلمان شرقی و غربی، در آن به‌شدت کاهش یافته است. نخستین‌بار در ۱۰۱۵م از لایپزیگ نام برده شد و اهمیت تجاری آن به‌منزلۀ چهارراه مسیرهای قدیمی تجاری، بهویژه جادۀ هلوگ[۴] به‌سمت غرب تا اِسِن[۵] و کلن[۶]، افزایش یافت. در ۱۱۶۵م از امتیاز برگزاری بازارهای مکاره برخوردار شد، که هنوز هم ادامه دارد. این شهر صحنۀ میدان‌های جنگ سی‌ساله[۷] (۱۶۱۸ـ۱۶۴۸)، جنگ هفت‌ساله[۸] (۱۷۵۶ـ۱۷۶۳)، و جنگ‌های ناپلئونی[۹] (۱۸۱۲ـ۱۸۱۳) بود. در نبرد ملت‌ها[۱۰]، که در ۱۸۱۳ در نزدیکی لایپزیگ روی داد، شکست ناپلئون بناپارت رقم خورد. نیروهای بریتانیایی طی جنگ جهانی اول و در نبرد سوم[۱۱] (۱۹۱۶) این شهر را محاصره کردند و تا ۱۹۱۸ آن را در تصرف خود داشتند. این شهر قدیمی و بناهای تاریخی آن در جنگ جهانی دوم و بهویژه بین ۱۹۴۳ و ۱۹۴۵ به‌شدت آسیب دید. بازسازی و نوسازی آن در دهۀ ۱۹۹۰ آغاز شد تا نمای شهر بهتر شود.