مرعشی نجفی، شهاب الدین (نجف ۱۲۷۶ـ قم ۱۳۶۹ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مَرعَشی نجفی، شهاب‌الدین (نجف ۱۲۷۶ـ قم ۱۳۶۹ش)

مَرعَشي نجفي، شهاب‌الدين

از مراجع تقلید ایرانی. پدرش از فقهای دوران خود بود. مقدمات علوم اسلامی را نزد پدر و مادربزرگش آموخت و وارد مدارس جدید شد. در نجف درس خارج فقه و اصول را نزد اساتیدی چون آیات شیخ احمد کاشف‌الغطا و آقاضیا عراقی و سپس در قم نزد حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی فراگرفت و در ۲۷سالگی به درجۀ اجتهاد نایل آمد. وی از هشت تن از فقها و مراجع اجازه اجتهاد و از بسیاری از مشایخ شیعه و سنّی اجازۀ روایت حدیث گرفت به‌گونه‌ای که از او به‌عنوان «شیخ‌الاجازه» یاد کرده‌اند. وی دروس ریاضیات و طب را نیز نزد اساتید فن آموخت. در طول بیش از ۷۰ سال تدریس در حوزۀ علمیه شاگردان زیادی تربیت کرد و مدارس علمیۀ چندی تأسیس کرد. تأسیس کتابخانه‌ای بزرگ (← کتابخانه آیت‌الله مرعشی) در شهر قم که از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های جهان اسلام محسوب می‌شود، ازجمله خدمات ماندگار ایشان است. آیت‌الله مرعشی در تاریخ جهان اسلام، علم‌الرجال و به‌ویژه علم‌الانساب یا تبارشناسی تبحری کم‌نظیر داشت. ایشان همواره از نهضت امام خمینی (ره) حمایت می‌کرد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز همواره پشتیبان انقلاب و امام بود. آثار زیادی از ایشان برجای مانده است که از آن جمله است: تعلیقات بر احقاق الحق، قاضی نورالله شوشتری، در ۲۶ جلد؛ غایة‌القصوی، حاشیه بر عروة‌الوثقی؛ حاشیه بر فصول‌المهمّه، شیخ حر عاملی؛ کتاب‌الهدایه، حاشیه بر کفایه؛ جذب القلوب الی دیار المحبوب؛ مشجرات آل الرسول، در انساب؛ مزارات علویین، در ایران و خارج ایران؛ کتاب مسلسلات در مشایخ اجازات.