معاهده یمن - ایتالیا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

معاهده‌ی یمن- ایتالیا (1926م)


توافقی 10ساله میان امام یحیی حمیدالدین پادشاه یمن با دولت ایتالیا به نمایندگی حاکم منطقه‌ی اریتره (جاکوبو گاسپارینی) در 2 سپتامبر 1926. این معاهده هشت ماده داشت و بر دو محور استوار بود: نخست به رسمیت شناخته‌شدن استقلال یمن و دولت امام یحیی حمیدالدین به طور مطلق از سوی ایتالیا و دوم سازمان‌دهی روابط تجاری و تجهیز یمن به امکانات مختلف تکنولوژیک بر اساس مواد 2 و 3 و4 و 5 این معاهده.

اهمیت این معاهده از آن روست که نخستین توافقی بود که امام یحیی با دولتی بیگانه امضا کرد و با امضای آن برای نخستین‌بار وارد حوزه‌ی روابط بین‌الملل شد. این معاهده در بردارنده‌ی نخستین اعتراف بین‌المللی به استقلال یمن پس از خروج ترک‌های عثمانی در پایان جنگ جهانی اول است. معاهده همچنین نشان‌دهنده‌ی اوج فعالیت ایتالیا برای تبدیل منطقه‌ی جنوب و جنوب غرب شبه‌جزیره‌ی عربی به منطقه‌ی نفوذ خود در شرق آفریقاست. امضای این معاهده و اجرای آن تأثیر مهمی بر روابط دولت امام یحیی با همسایگانش در عسیر و مناطق تحت‌الحمایه‌ی انگلیس در جنوب یمن و ممتاز کردن موضع نظامی امام یحیی نسبت به دشمنش حسن بن علی ادریسی برجای نهاد. امام یحیی توانست بخش‌های بزرگی از منطقه‌ی عسیر را باز پس گیرد و اگر ادریسی به ابن سعود (حاکم عربستان) پناه نمی‌برد و ابن سعود از او حمایت نمی‌کرد امام یحیی می‌توانست تمام منطقه‌ی عسیر را باز پس گیرد. معاهده‌ی 1926 یمن-ایتالیا توانست بنیادی محکم برای روابط میان امام یحیی و پس از وی دولت فرزندش (امام احمد) با ایتالیا فراهم کند و نفوذ آن کشور در یمن را در دو سطح اقتصادی و سیاسی تحکیم و تثبیت نماید.

پس از امضای این معاهده برای نخستین‌بار پزشکان ایتالیایی وارد یمن شدند؛ نخستین هواپیما در پادشاهی امام یحیی فرود آمد و اولین گروه محصلان یمنی برای آموزش به ایتالیا فرستاده شدند. این معاهده پس از پایان مدت آن در 1936، به مدت یک سال دیگر تمدید شد.