مکر الهی
مکر الهی
مکر یعنی حیله و نیرنگ. به گفتۀ میر سید شریف جرجانی: «مکر حق تعالی، یعنی اعطای نعمت به بندگان به طور پی در پی، علی‌رغم ناسپاسی آن‌ها و این‌که خدا آن‌ها را در حالت سوء ادبشان رها کند و اظهار کرامات بی‌هیچ کوششی. مکر بنده، یعنی رسیدن ناپسندی به انسان از جایی که نمی‌داند.» در بعضی آیات قرآنی آمده که مشرکان مکرر حیله کردند، ما (خدا) هم مکر می‌کنیم و خدا بهترین مکرانگیزان است (آل عمران، 54). صاحب المنار، مکر را تدبیر پنهانی دانسته که مکرر شده را به آنچه گمان نمی‌کرد بکشد و غالباً در تدبیر بد به کار می‌رود از امام صادق (ع) و امام باقر (ع) در مورد آیۀ «والله خیرالماکرین» روایت شده که پیامبر (ص) بسیار از قوم خود شکنجه و آزار دید ولی دیری نپایید که خدا او را بر همان قوم پیروز گردانید، در حالی‌که به عجز و لابه و التماس درآمدند.