میرزا غفار خان

میرزا غفار خان ( - تبریز 1295ق)

(یا: میرزا عبدالغفارخان صدیق‌الملک) از رجال و کارمندان عالی رتبۀ وزارت امور خارجه در دورۀ ‌ناصری. او مردی مذهبی و عارف مسلک بود که در اواخر عمرش به نوشتن شرحی بر نهج البلاغه مشغول شد. همچنین، از جمله خوشنویسان زمان خودش به حساب می آمد و خط نسخ و نستعلیق را به زیبایی می نوشت.

میرزا غفار خان در دهخوارگان آذربایجان متولد شد. در زمان ولیعهدی ناصرالدین شاه، در تبریز لله باشی او بود. از علوم قدیمه مطلع بود. او پس از ورود به وزارت امور خارجه، از منشیان آن جا شد. سپس میرزا سعید خان مؤتمن‌الملک، وزیر خارجۀ وقت، او را رئیس ادارۀ محاکمات وزارت خارجه کرد. میرزا غفار خان در 1268ق، نایب دوم وزارت خارجه و در 1276ق نایب اول وزارت خارجه شد. در همان سال، به عضویت مصلحت‌خانه درآمد که برای رسیدگی به امور کشوری و لشکری و انتظام امور تأسیس شده بود

او در 1277ق،به جای قاسم‌ خان والی دامغانی، وزیر مختارو ایلچی مخصوص روسیه شد و به سن‌ پطرزبورگ رفت.

پس از انتصاب به این سمت، مسئولیت رسیدگی به امور تجاری دولت های خارجی که پیش تر به او محول شده بود، به پسرش، میرزا جوادخان، محول شد.

میرزا غفارخان پس از دو سال، در 1279ق، از روسیه به ایران بازگشت و کارگزار آذربایجان ،و لله باشی مظفرالدین میرزا (بعداً شاه) شد.

او در 1281ق برای عرض تبریک از سوی شاه به ژنرال منکویس، که به جانشینی ممالک قفقاز رسیده بود، به تفلیس رفت.

میرزا عبدالغفارخان صدیق‌الملک در 1295ق در تبریز درگذشت و در مزار سید حمزه ،واقع در محلۀ سرخاب، مدفون شد.

پس از مرگش، لقب "صدیق‌الملک" به میرزا محمدخان رئیس (پدر حسن اسفندیاری ملقب به حاج محتشم‌السلطنه) اعطا شد که او نیز از کارمندان عالی رتبۀ وزارت امور خارجه بود.