نبرد کارای
نبرد کارای Battle of Carrhae
(یا: نبرد حران) نبردی که به شکست سنگین مارکوس لیکینیوس کراسوس[۱]، فرماندار رومی سوریه[۲] در 53پ‌م از ایرانیان در شهر قدیمی کارای[۳]، نزدیک حران[۴]، در ترکیه انجامید. از نیروی 6000 نفری رومی، تنها 500 سرباز جان سالم به در بردند که آنان نیز به همراه کراسوس و پرچمهایشان به اسارت درآمدند، که ضربه‌ای مهلک بر غرور رومی بود. کراسوس اعدام شد و سرش را نزد اُرد[۵]، شاه اشکانی، فرستادند. سابقۀ نظامی‌گری کراسوس تحت فرماندهی سولا[۶] و غلبه بر اسپارتاکوس[۷]، گلادیاتور[۸] اهل تراکیه[۹] درخشان بود، و شاید میخواست شهرت گذشتۀ خود را در رقابت با پومپیوس[۱۰] و یولیوس سزار[۱۱] (شریکانش در نخستین تریوم ویراتوس[۱۲]) زنده کند، از این رو فریب سواره نظام پارت به فرماندهی سورنا[۱۳] را خورد و بیش از حدّ در عمق قلمرو ایرانیان پیش رفت. پارتیان برای نبرد صف آرایی کردند ولی عقب نشستند، و سپاهیان[۱۴] خستۀ رومی را به دنبال خود کشاندند و آنقدر به این کار ادامه دادند تا ستون سپاه روم بیش از حد پراکنده شد. سپس بازگشتند، رأس ستون را محاصره و سربازان را کشتار کردند، آن گاه به سوی بخش دیگری از ستون رفتند تا این‌که رومیان را به کلی نابود کردند. نبرد کارای ضربه‌ای مهلک به شمار می‌رفت. یکی از مهمترین دستاوردهای امپراتور اوگوستوس[۱۵]، بازگرداندن پرچمها و اسیران باقیمانده بدون خون‌ریزی و از طریق تهدیدهای نظامی و فشار دیپلماتیک در 20 پیش از میلاد بود. نیز ← حران