هرشب تنهایی (فیلم)
Every Night, Loneliness
فیلم بلند سینمایی به کارگردانی رسول صدرعاملی، تولید سال 1386ش. فیلمنامۀ این اثر بر اساس طرحی از اصغر فرهادی نوشته شده است. صدرعاملی برای کارگردانی این فیلم از بخش سینمای معناگرای بیست و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر دیپلم افتخار دریافت کرده است. هرشب تنهایی فیلم دوم از سهگانهای است که صدرعاملی به سفارش «آستان قدس رضوی» با عنوان عمومی «سهگانۀ زائر» با موضوع توسل به امام رضا ساخته است. اسم فیلمهای دیگر این سهگانه شب (1386) و در انتظار معجزه (1388) است. نقشهای اصلی فیلم را لیلا حاتمی و حامد بهداد بازی کردهاند و بازیگر شخصیت محوری داستان هم لیلا حاتمیست. این فیلم جزئیات پرکششی در پرداخت شخصیت مدرن- مذهبی زن ایرانی دارد و از آن دست فیلمهایی است که با وجود انتخاب داستانی مذهبی، در حد فیلمهای کلیشهای و سفارشی باقی نمیماند و حرفهای زیادی برای گفتن دارد. حرفهایی که با ظرافت لابهلای داستان و دیالوگها تنیده شدهاند، بدون آنکه مانیفست واضح و اغراقآمیزی از مذهب و معجزه ارائه دهند. هر شب تنهایی را باید در قالب محتوایی خودش بررسی کرد. در نگاه اول هر شب تنهایی فیلمی است با ساختاری کاملاً حرفهای و توانمندی فیلمساز آنجاست که با وجود پررنگ بودن نشانههای مذهبی از کلیشههای مرسوم چنین فیلمهایی چه در قاببندی هر پلان و ساختار فیلم و چه در محتوا فاصله میگیرد. با اینحال منتقدان بر فیلمنامه و حال و هوای سرد فیلم نقدهای زیادی وارد کردهاند؛ اگرچه در گیشه مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و برخی منتقدان هم نگاه مثبت و تحسینآمیزی به آن داشتند.
مدت فیلم: 80 دقیقه
خلاصۀ داستان
عطیه نویسنده و مجری یک برنامۀ خانوادگی رادیو است. او هر روز به سؤالات شنوندگان این برنامه پاسخ میدهد و به آنها توصیه میکند با همسرشان چهگونه رفتار کنند تا زندگی زناشویی بهتری داشته باشند. او بیمار است و دکترها به وی گفتهاند تنها چهارماه دیگر زنده است و دوماه نیز از این چهارماه گذشته و راضی به عمل جراحی هم نمیشود. به پیشنهاد همسرش، آنها برای زیارت به شهر مشهد میروند . اما او افسرده و درگیر مناسبات خود و همسرش است تا این که در حرم به دختری برمیخورد که مادرش را گم کرده. عطیه دخترک را به قسمت گمشدگان میسپارد، اما دوباره پس میگیرد. آرامش می کند؛ برایش غذا میخرد؛ کفش و لباس نو تهیه میکند و در نهایت هنگام بیماری کودک، خطر متهم شدن به دزدی را به جان میخرد و به فوریتهای پزشکی حرم مراجعه مینماید. عطیهای که شاید به خاطر نزدیکی به مرگ قدری ارتباطش با خدا کمرنگ شده و هربار که میخواهد به زیارت برود، با ذهنی آشفته توانایی این کار را در خود نمی بیند، پس از کمک به دخترک مشتاقانه به زیارت میشتابد.
برخی از بازیگران و عوامل تولید
کارگردان: رسول صدرعاملی
نویسندگان: رسول صدرعاملی و کامبوزیا پرتوی
تهیهکننده: سید كمالالدین طباطبایی
مدیر فیلمبرداری: فرج حیدری
تدوینگر: بهرام دهقان
آهنگساز: محمدرضا علیقلی
صدابردار: محمد مختاری
طراح صحنه و لباس: آتوسا قلمفرسایی
طراح چهرهپردازی: محمدرضا قومی
بازیگران: لیلا حاتمی؛ حامد بهداد؛ مرجان قرهجه؛ محسن كریمی؛ علی بكانیان