مهرجویی، داریوش (تهران ۱۳۱8ش): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
داریوش مهرجویی (تهران 17 آذر | داریوش مهرجویی (تهران 17 آذر ۱۳۱8- کرج 22 مهر 1402ش)<br /> {{جعبه زندگینامه | ||
|عنوان =داریوش مِهرجویی | |عنوان =داریوش مِهرجویی | ||
|نام = | |نام = | ||
خط ۸: | خط ۸: | ||
|لقب= | |لقب= | ||
|زادروز=تهران 17 آذر ۱۳۱8ش | |زادروز=تهران 17 آذر ۱۳۱8ش | ||
|تاریخ مرگ= | |تاریخ مرگ=کرج 22 مهر 1402ش | ||
|دوره زندگی= | |دوره زندگی= | ||
|ملیت= ایرانی | |ملیت= ایرانی | ||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
}}[[پرونده:38549900- 2.jpg|جایگزین=داریوش مهرجویی|بندانگشتی|داریوش مهرجویی]] | }}[[پرونده:38549900- 2.jpg|جایگزین=داریوش مهرجویی|بندانگشتی|داریوش مهرجویی]] | ||
[[پرونده:38549900- 3.jpg|جایگزین=مهرجویی سر صحنۀ فیلم سینمایی لامینور|بندانگشتی|مهرجویی سر صحنۀ فیلم سینمایی لامینور]] | [[پرونده:38549900- 3.jpg|جایگزین=مهرجویی سر صحنۀ فیلم سینمایی لامینور|بندانگشتی|مهرجویی سر صحنۀ فیلم سینمایی لامینور]] | ||
فیلمنامهنویس و کارگردان سینمای ایران. در رشتۀ فلسفه از [[دانشگاه کالیفرنیا]] فارغالتحصیل شد. بهجز نخستین فیلمش ''الماس'' ''۳۳'' (۱۳۴۶) اغلب فیلمهای او از آثار مهم و شاخص سینمای ایرانند. با فیلم ''گاو'' (۱۳۴۸) که در زمرۀ بهترین اقتباسهای سینمایی از ادبیات معاصر فارسی به شمار میآید، مرز قاطعی بین خود و فیلمفارسی کشید؛ در ''آقای هالو ''(۱۳۴۹)، بر رفتار آدمِ محجوب شهرستانی در رویارویی با خطرات شهرهای بزرگ تأکید کرد، و در ''پستچی'' (۱۳۵۱)، به موضوع سلطهپذیری و عقیمبودن و زوال اشرافیتِ زمیندار پرداخت. ''دایرۀ مینا'' (۱۳۵7)، تصویری هراسآور از گوشههای پرت و تاریکِ جامعۀ شهری است، و ''مدرسهای که میرفتیم ''(۱۳۵۹)، نخستین فیلم مهرجویی پس از انقلاب، تصویری استعاری و نمادین از مدرسه بهمنزلۀ جامعه و مدیر بهمثابۀ صاحبِ قدرتِ سیاسی را نشان میدهد. ''هامون'' (۱۳۶۸)، سینمایی ذهنی و شخصی، و نوعی جستوجو برای یافتن پاسخی به پرسشهای متعدد و متفاوت است. در فیلمهای چهارگانۀ ''بانو'' (۱۳۷۰)، ''سارا'' (۱۳۷۱)، ''پری'' (۱۳۷۳)، و ''لیلا'' (۱۳۷۵)، که همگی از لحاظ درونمایۀ اصلی در امتداد هم | فیلمنامهنویس و کارگردان سینمای ایران. در رشتۀ فلسفه از [[دانشگاه کالیفرنیا]] فارغالتحصیل شد. بهجز نخستین فیلمش ''الماس'' ''۳۳'' (۱۳۴۶) اغلب فیلمهای او از آثار مهم و شاخص سینمای ایرانند. با فیلم ''گاو'' (۱۳۴۸) که در زمرۀ بهترین اقتباسهای سینمایی از ادبیات معاصر فارسی به شمار میآید، مرز قاطعی بین خود و فیلمفارسی کشید؛ در ''آقای هالو ''(۱۳۴۹)، بر رفتار آدمِ محجوب شهرستانی در رویارویی با خطرات شهرهای بزرگ تأکید کرد، و در ''پستچی'' (۱۳۵۱)، به موضوع سلطهپذیری و عقیمبودن و زوال اشرافیتِ زمیندار پرداخت. ''دایرۀ مینا'' (۱۳۵7)، تصویری هراسآور از گوشههای پرت و تاریکِ جامعۀ شهری است، و ''مدرسهای که میرفتیم ''(۱۳۵۹)، نخستین فیلم مهرجویی پس از انقلاب، تصویری استعاری و نمادین از مدرسه بهمنزلۀ جامعه و مدیر بهمثابۀ صاحبِ قدرتِ سیاسی را نشان میدهد. ''هامون'' (۱۳۶۸)، سینمایی ذهنی و شخصی، و نوعی جستوجو برای یافتن پاسخی به پرسشهای متعدد و متفاوت است. در فیلمهای چهارگانۀ ''بانو'' (۱۳۷۰)، ''سارا'' (۱۳۷۱)، ''پری'' (۱۳۷۳)، و ''لیلا'' (۱۳۷۵)، که همگی از لحاظ درونمایۀ اصلی در امتداد هم قرار دارند، کشمکش شخصیت زن با محیط اجتماعی، و عشق، ایثار، صدق، و خلوص او را نشان میدهد. | ||
از داریوش مهرجویی آثاری به صورت تألیف و ترجمه به چاپ رسیده است که از میان آنها ''مفتش بزرگ و روشنفکران رذل داستایوسکی''؛ ''بعد زیبایی''''شناختی و زیباشناسی واقعیت''؛ ''یونگ''، ''خدایان و انسان مدرن''؛ ''جهان هولوگرافیک''؛ و نمایشنامههای ''غرب واقعی و طفل مدفون''؛ ''آوازه''''خوان طاس و ترس'' درخور ذکرند. | از داریوش مهرجویی آثاری به صورت تألیف و ترجمه به چاپ رسیده است که از میان آنها ''مفتش بزرگ و روشنفکران رذل داستایوسکی''؛ ''بعد زیبایی''''شناختی و زیباشناسی واقعیت''؛ ''یونگ''، ''خدایان و انسان مدرن''؛ ''جهان هولوگرافیک''؛ و نمایشنامههای ''غرب واقعی و طفل مدفون''؛ ''آوازه''''خوان طاس و ترس'' درخور ذکرند. | ||
وی جوایز بینالمللی و داخلی متعددی را برای فیلمهایی چون ''گاو''، ''شیرک''، ''هامون''، ''پری''، ''سارا'' و... دریافت کرده است. تعدادی از آثار مهرجویی در پیش و پس از انقلاب اسلامی از قبیل ''دایرۀ مینا''، مدرسهای که میرفتیم، ''بانو'' و ''سنتوری'' یا به صورت دائم توقیف شده یا به مدت طولانی اجازۀ اکران نیافتهاند. همچنین مهرجویی از اواسط دهۀ 1380 به سمت ساخت آثاری پیش رفته که مورد توجه منتقدین قرار نگرفتهاند، اگرچه آثار او در چند دهۀ اخیر در فروش با موفقیت همراه بودهاند. | وی جوایز بینالمللی و داخلی متعددی را برای فیلمهایی چون ''گاو''، ''شیرک''، ''هامون''، ''پری''، ''سارا'' و... دریافت کرده است. تعدادی از آثار مهرجویی در پیش و پس از انقلاب اسلامی از قبیل ''دایرۀ مینا''، مدرسهای که میرفتیم، ''بانو'' و ''سنتوری'' یا به صورت دائم توقیف شده یا به مدت طولانی اجازۀ اکران نیافتهاند. همچنین مهرجویی از اواسط دهۀ 1380 به سمت ساخت آثاری پیش رفته که مورد توجه منتقدین قرار نگرفتهاند، اگرچه آثار او در چند دهۀ اخیر در فروش با موفقیت همراه بودهاند. | ||
داریوش مهرجویی و همسرش، وحیده محمدیفر، در ویلایشان در شهر کرج به قتل رسیدند. | |||