ازبکستان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مردم و تاریخ'''. جمعیت ازبکستان حدود ۲۷,۴۴۵,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به ۶۱.۳ نفر در کیلومتر مربع می'''‌'''رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور ۱.۳ درصد است و ۷۱ درصد از مردم این کشور را ازبک'''‌'''ها تشکیل می'''‌'''دهند. ۸۸ درصد از آنان مسلمان'''‌'''اند و ۶۰ درصدشان در روستاها به'''‌'''سر می'''‌'''برند و زبان رسمی آنان ازبکی است. میانگین امید به زندگی در ازبکستان ۶۹ سال است و ۸۹ درصد از بزرگ'''‌'''سالان آن باسوادند. ازبکستان از روزگار بس دور مسکون بوده است. از قرن ۶پ'''‌'''م تا حملۀ [[اسکندر مقدونی]]، بخشی از امپراتوری ایرانِ هخامنشی بود و با حملۀ اسکندر به ایران'''‌'''، این سرزمین نیز تحت استیلای او و جانشینانش قرار گرفت. اعراب مسلمان در نیمۀ دوم قرن ۷م به ترکمنستان، که ازبکستان بخشی از آن بود، وارد شدند و فرهنگ اسلامی و زبان عربی را در آن سامان رواج دادند. سامانیان که به زبان فارسی و فرهنگ ایرانی علاقۀ وافر داشتند، در اواخر قرن ۹م بر این سرزمین استیلا یافتند و در ترویج فرهنگ ایران و زبان فارسی سخت کوشیدند. پس از حملات مرگبار و ویرانگر مغولان نوبت به تاخت'''‌'''وتاز [[امیرتیمور]] رسید. وی سمرقند را پایتخت خود کرد و جانشینان او در آبادانی آن کوشیدند. آخرین فرد خاندان تیموری به دست ازبک'''‌'''ها، که از اقوام مغول بودند، برافتاد و شیبانیان که از تیره ازبک'''‌'''ها بودند، بر آن نواحی مسلط شدند. حاکمان مزبور هم'''‌'''زمان با ظهور [[صفویه|صفویان]] قدرت بسیار یافتند و با کشته'''‌'''شدن شیبک'''‌'''خان به دست شاه اسماعیل صفوی اول به خانات مختلف تجزیه شدند. دست'''‌'''اندازی و تجاوز روس'''‌'''ها به آسیای میانه از اواخر قرن ۱۸ آغاز شد و سمرقند، بخارا، و خیوه و دیگر شهرهای ازبکستان به مرور به تصرف آنان درآمد. پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷، جمهوری ترکستان، که ازبکستان بخشی از آن بود، تشکیل شد و چندی بعد به جمهوری شوروی سوسیالیستی ازبکستان که یکی از واحدهای تشکیل'''‌'''دهندۀ اتحاد جماهیر شوروی بود، مبدّل شد. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ازبکستان در ۳۱ اوت ۱۹۹۱ استقلال خود را اعلام کرد و در ۱۹۹۲ به عضویت [[ملل متحد، سازمان|سازمان ملل متحد]] درآمد. در اکتبر ۱۹۹۳ خط لاتینی در این کشور جانشین خط [[سیریلیک، الفبای|سیریلیک]] شد.