پرده گردانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
پرده‌گردانی مرشد مهدی چایانی با پرده‌ای از حوادث کربلا
پرده‌گردانی مرشد مهدی چایانی با پرده‌ای از حوادث کربلا

پرده‌گردانی

از انواع معرکه‌گیری، روایت‌پردازی مرثیه‌گونِ تصاویرِ پرده‌ای که بر آن صحنه‌هایی از وقایع مذهبی، مانند وقایع کربلا، خروج مختار، جنگ‌های صدرِ اسلام، یا روز قیامت (← پردۀ قیامت) نقش شده است. پرده‌گردان کسی بود که پرده را بر درخت یا دیواری می‌آویخت و در حین نشان ‌دادن هریک از صحنه‌های منقوش، با چوبدستی شبیه چوب الف، وقایع صحنه را با لحنی مرثیه‌گون روایت می‌کرد. در پرده‌ها، معمولا به‌سبب منع مذهبی، صورت معصومان با هاله‌ای از نور نشان داده شده و همۀ سطح پرده، مگر صحنۀ آغازین قصه، با پارچه‌ای سفید پوشیده شده است. صحنه‌به‌صحنه، که داستان پیش می‌رود، پرده‌دار پارچۀ سفید را آرام‌آرام کنار می‌زند. فقط در پایان روایت است که همۀ سطحِ پرده، یک‌جا، دیده می‌شود. آن‌گاه که روایت به اوج خود می‌رسد، پرده‌دار از تماشاگران طلبِ اعانه می‌کند تا خداوند به او توفیقِ روایت و به آن‌ها توفیق شنیدن باقیِ ماجرا را عنایت کند. پرده‌گردان معمولاً برای جمع‌آوری اعانات از کودکی نحیف، که شالی سبز بر کمر یا پارچه‌ای سبز بر سر بسته است، مدد می‌گیرد.