پیشاور
پیشاوَر
| پیشاور | |
|---|---|
| نام فارسی | پیشاور |
| کشور | پاکستان |
| ایالت | سرحدی شمال غربی |
| موقعیت | ۱۸کیلومتری شرق گردنه خیبر، نزدیک رود بارا |
| جمعیت | ۹۸۸هزار نفر (۱۹۹۸) |
| بناهای مهم | قلعه بالاحصار و مسجد مهابات |
مرکز استان سرحدی شمال غربی، در پاکستان، به فاصله ۱۸کیلومتری شرق گردنۀ خیبر، نزدیک رود بارا[۱]. جمعیت آن ۹۸۸هزار نفر است (۱۹۹۸). پیش از تجزیۀ شبه‌قارۀ هند بخشی از هند مسلمان بود. رود سند آن را از پنجاب و هزاره جدا، و گردنۀ خیبر آن را به افغانستان متصل می‌کند. در ادبیات کهن سانسکریت و آثار استرابو، آریان، و بطلیموس به این شهر اشاره شده است. نام کنونی آن واژه‌ای فارسی و به معنی مرز است. پیشاور زمانی بخشی از سلطنت بودایی قندهار بود. در عهد غزنویان اسلام در آن‌جا رواج یافت. در ۵۷۵ق به‌دست غوریان افتاد و ۴۰ سال بعد چنگیزخان مغول آن را ویران کرد. در قرن ۱۲ق نادرشاه، و در اوایل قرن ۱۹ سیک‌ها این شهر را اشغال کردند. در ۱۸۴۹، بریتانیا پنجاب و پیشاور را تصرف کرد. پیشاور تا تأسیس استان سرحدی شمال غربی، بخشی از پنجاب بود. بناهای مهم آن عبارت‌اند از قلعۀ بالاحصار و مسجد مهابات. دانشگاه پیشاور از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های پاکستان است. ساکنان این شهر مسلمان و اکثراً پاتان‌اند.
شهر تاریخی پیشاور در دوره کوشان با نام پوروشاپورا[۲] شناخته می‌شد.