کلایپدا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کِلایْپِدا (Klaipeda)

(نام سابق: مِمِل[۱]) بندر اصلی لیتوانی[۲]، در ساحل بالتیک[۳] در مصب رود دِیْن[۴]، با ۲۰۶هزار نفر جمعیت (۱۹۹۱م). در ۲۹۰کیلومتری شمال غربی ویلنیوس[۵] واقع شده است. صنایع آن عبارت‌اند از کشتی‌سازی، ماهیگیری و ذوب آهن. تجارت الوار و غلات نیز رواج دارد. در ۱۲۵۲م، شهسواران توتونی[۶]، کلایپدا را در محل‌ قلعه‌ای محلی به نام مِمِلبورگ[۷] بنا کردند؛ این بندر اندکی بعد به اتحادیۀ هانسایی[۸] پیوست و بارها بین سوئد[۹]، روسیه[۱۰]، و پروس[۱۱]/آلمان[۱۲] دست به دست شد. از ۱۹۲۳م بخشی از لیتوانی مستقل، و پس از دورۀ اشغالگری آلمانی‌ها (۱۹۳۹ـ ۱۹۴۵م)، بخشی از جمهوری شوروی لیتوانی[۱۳] (۱۹۴۵ـ۱۹۹۱م) شد. کلایپدا و منطقۀ پیرامون آن از ۱۶۳۵م تا پایان جنگ جهانی اول[۱۴] بخشی از پروس شرقی[۱۵] بود؛ چون اقلیت لیتوانیایی بسیاری داشت، برطبق پیمان ورسای[۱۶] به لیتوانی واگذار شد (۱۹۲۳م). کلایپدا پایانۀ خط لولۀ مهم ولگا ـ اورال[۱۷] و نیز محل صادر کردن نفت است.

 


  1. Memel
  2. Lithuania
  3. Baltic
  4. River Dane
  5. Vilnius
  6. Teutonic Knights
  7. Memelburg
  8. Hanseatic League
  9. Sweden
  10. Russia
  11. Prussia
  12. Germany
  13. Soviet Republic of Lithuania
  14. World War I
  15. East Prussia
  16. Treaty of Versailles
  17. Volga-Urals