آخوند

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Akhund)

آخوند Akhund (Persian term for Islamic scholars)

عنوانی برای طلاب و مدرسان علوم اسلامی و نیز معلم مدرسه و معلم خصوصی از عهد تیموریان. در ترکستان شرقی به معنی «آقا» بعد از اسم به‌کار می‌برند (در برابر افندی ترکی و به معنی سِر انگلیسی است) و در ترکستان غربی لقب علمای عالی‌مقام است. در بخش قازان به امام بزرگ آن نواحی گفته می‌شود. در هند و پاکستان تقریباً به همان معنی رایج در ایران است. دربارۀ ریشۀ این کلمه بین دانشمندان اختلاف است. برخی آن را از ریشۀ پهلوی یا یونانی یا ترکی و بعضی دیگر آن را از لغت فارسی «خواند» که آن نیز مشتق از «خداوند» است، دانسته‌اند. این کلمه در اصطلاح متأخرین از علمای معقول، در صورتی‌که به‌طور مطلق استعمال شود، اشاره به صدرالمتألهین شیرازی معروف به ملاصدرا دارد، و در اصطلاح علمای منقول در عصر حاضر عبارت از آخوند ملا محمدکاظم خراسانی ( ـ۱۳۲۹ق)، از مراجع تقلید و از بنیانگذاران انقلاب مشروطیت ایران، است.